Entelektüel Doruk: Yunus Emre

Entelektüel Doruk: Yunus Emre

UNESCO’nun 2021’i “Yunus Emre ve Türkçe Yılı” ilan etmesi, bilgemize başka dikkatlerle bakmamız için önemli fırsat.

Entelektüel Doruk: Yunus Emre

Tekkenin oduncusudur, öyle biliriz. Peki, odunların ille de düzgününü seçmesindeki ereği, emeği, özeni doğru değerlendirmeyi bilir miyiz? Bu ereğin, emeğin, özenin çatısı bilgiyi görmeyi? El bilgisi, kalp bilgisi, akıl bilgisi sacayağının altını harlayıp üstünde pişendir Yunus’unki, iyi-güzel-doğru ile sayısız bileşenin estetiği, yaşam sanatı bilgisi. Sanatı düşünen eyleyen, düşündüğünü eylediğini sanatı (nefesi) ile söyleyen, yürüyen düşünür, eylem ozanı.

Bu yıl, Anadolu insanının kesintisiz içinde yaşadığı Yunusça ile maneviyatından ayrıca günlük hayatında hep eylemine taşıdığı Yunus bir yana, erk ve entelektüel dünya tarafından yüzyıllar boyunca görmezden gelinen, Cumhuriyet dönemiyle o dünya (ve tüm dünya) için de görünür olan Yunus Emre’nin ölümünün 700. yılı. UNESCO’nun 2021’i “Yunus Emre ve Türkçe Yılı” ilan etmesi, bu görünürlükle birlikte bilgemize başka dikkatlerle bakmamız için bir fırsat. “Bilim ve Ütopya” dergisinin yeni sayısı, “Tekkenin Oduncusu Değil, Entelektüel Doruk” diyerek bilimsel bulgularla farklı alanlarda(n) söz eyleyen yazılardan hazırladığı dosyayla bu bilgiye bakış atmakta.

MARJİNAL TİP

Geçenlerde yeryüzünden ayrılan Prof. Dr. İlhan Başgöz, ölümünden önce dosyada yayımlanma iznini verdiği makalesinde konuya halk hayatı, halk edebiyatı penceresinden bakarken, hem köylü hem kent hayatını deneyimlemiş kültür taşıyıcılığının Yunus Emre’yi marjinal tip kıldığını ileri sürüyor. Çünkü Yunus halkın, medresenin, beyler düzeninin kültürünü şiirine almış, eleştiriden de geri durmamıştır. Şairin beslendiği ulusal kültür köklerini, elimize ulaşan Yunus Emre Divanları’nda arayan Başgöz, şu günlerde yeni bir nüshanın bulunduğunu işitse yine ne heyecanla kollarını sıvardı kim bilir. Evet, taze güzel haber: Doç. Dr. Himmet Büke’nin Vatikan Arşivi’nde tespit ettiği yeni Yunus Emre Divanı nüshası 1629’da yazılmış, içerdiği iki yüze yakın şiir, eski Anadolu Türkçesinde söylenirken arkaik öğeler de barındırmakta.

DİL DEVRİMCİSİ

Dosyada Faruk Duman ise Anadolu’da kıyımın, yoksulluğun, bey, Moğol zulmünün hüküm sürdüğü çağda, Farsça yazı diline rağmen Yunus’un halkın konuştuğu Türkçe, Yunus gibi bir şairi yaratabilecek bir dil ile yazdığını, şiirinin metinler arası da olabilen göndermeler içerdiğini söylemekte. Seyyit Nezir’in Yunus’taki insan ve tanrı, kulluk, isyan, birlik aşkı, kendini bilmek gibi meselelere kafa yorduğu, Yunus Emre’ye ilişkin söylenmiş kimi görüşlere koyduğu şerhler, onamalarla perçinlediği katmanlı yazısının başlığı için geleceğe çoktan kaldı dense yeridir: “Tarihin örsünde Türkçenin ipekten çekici”. Yunus’un düşünürlüğünün şairliğinden daha az bilinçle ele alındığını ifade eden Prof. Dr. Doğan Göçmen, ikilikten birliğe varmayı varlık nedeni gören Yunus’a Batı felsefesi ve Hegel’den yaklaşıyor. Yunus’un sırrında gizemin değil, püf noktasının peşine düşen Prof. Dr. Hakan Poyraz’a göre ise öyle zor çağda insanlığı birliğe arı duru Türkçe ile çağıran Yunus’un yaptığı, bir dil devrimi. Yunus’u, “Ben bir aceb ile geldüm kimse hâlüm bilmez benim” dizesindeki acaba ile karşılayan Prof. Dr. Ahmet İnam, “aceb”den gelen dört kavrama, aşk-söz-dost-gönül bağına göz atarak Yunus’un sunduğu “dost” odaklı dünyada, canında akıl donanımlı gönlünü geliştirebilmiş insanın Yunus’un duyduğu evrendeki kudreti aşk-sözle yaşayabileceğini öneriyor. Söz buraya gelince, okur, Prof. Dr. Oktay Sinanoğlu’nun “bilim ve gönül” üstüne görüşlerine de bakmak isteyebilir. Kemal Ateş ise Türkçenin, 13. yüzyıldan günümüze gelişinin engellere dolu olduğunu, birçok sözcüğümüzü Yunus sayesinde kurtardığımızı belirtiyor. Okur yine Ateş’in yazısından sonra, “zengin” anlamına gelen, Yunus’un da kullandığı “bay(/bayan)” sözcüğüne farklı yaklaşmak isteyebilir. Sözcükleri doğru anlamlarını bilerek kullanmak düşüncelerimizi doğru inşa etmemizi sağlar, yaşam sanatına ulaşmamızı hızlandırır. Çağdaş estetik bilimi de zaten bunu önermekte. Yedi yüzyıl öncesinden çağdaş estetik felsefesine ulaşmış Yunusumuza selam olsun. Sanata evet.

 

Sosyal Medyada Paylaşın:

Düşüncelerinizi bizimle paylaşırmısınız ?

  • Koç
  • Boğa
  • İkizler
  • Yengeç
  • Aslan
  • Başak
  • Terazi
  • Akrep
  • Yay
  • Oğlak
  • Kova
  • Balık
KOÇ BURCU YORUMU

Merhaba! Bugün, Koç burcundaki insanlar için enerjileri yüksek ve hareketli bir gün olabilir. Kendinizi ifade etmek ve liderlik yapmak konusunda daha güçlü hissedebilirsiniz. Hayal gücünüzü kullanarak yaratıcı projelere odaklanabilir ve etrafınızdaki insanları ilham verebilirsiniz. Ancak, ani tepkiler vermekten kaçınmak ve sabırlı olmak önemli olabilir. İlişkilerinizde açık ve net iletişim kurmaya özen göstermelisiniz. Enerjinizi doğru yönlendirdiğiniz sürece, bugün keyifli ve verimli bir gün geçirebilirsiniz.

BOĞA BURCU YORUMU

Merhaba! Bugün Boğa burcunu, pratik ve disiplinli olmanın önemli olacağı bir gün bekliyor. Sabırlı ve kararlı adımlar atarak hedeflerinize odaklanmalısınız. İletişim konularında dikkatli olmanız gerekebilir, yanlış anlaşılmalar yaşanabilir. Sevdiklerinizle zaman geçirmek ve onlarla iletişimi güçlendirmek için fırsatlar yakalayabilirsiniz. Kendinize zaman ayırmayı unutmayın ve duygusal dengeyi korumaya özen gösterin. Umarım gününüz güzel geçer!

İKİZLER BURCU YORUMU
YENGEÇ BURCU YORUMU

Bugün iletişime daha fazla önem vermelisiniz. İş ve özel yaşamınızda anlaşmazlıkları çözmek için karşınızdakilerle açık ve net bir iletişim kurmaya çalışın. Bugün duygusal bir denge bulmanız önemli olacak. Kendi duygularınızı ihmal etmemeye özen gösterin. Sağlığınıza özen göstermeyi unutmayın, bugün daha hassas olabilirsiniz.

ASLAN BURCU YORUMU

Bugün duygularınızı daha fazla ifade etme ihtiyacı hissedebilirsiniz. İletişim konusunda daha açık ve net olmak size olumlu sonuçlar getirebilir. Ayrıca içsel gücünüzü ve yaratıcılığınızı ortaya koymak için uygun bir gün olabilir. İlişkilerinizde samimi ve anlayışlı olmaya özen göstermek sizi daha fazla yakınlaştırabilir. Değişimlere açık olun, hayatınıza pozitif enerji çekecek fırsatlar gelebilir.

BAŞAK BURCU YORUMU

Merhaba! Bugün tüm dikkatinizi önemli işlere odaklayabileceğiniz bir gün olabilir. Detaylara fazla takılmadan büyük resme odaklanmaya çalışın ve gerekli kararları hızlıca alın. İletişimde olduğunuz kişilere karşı anlayışlı ve sabırlı olmaya gayret edin. Bugün hayal gücünüzü kullanarak yaratıcı projelere odaklanabilir ve başarılı sonuçlar elde edebilirsiniz. İyi bir gün geçirmeniz dileğiyle!

TERAZİ BURCU YORUMU

Merhaba! Bugün Terazi burcu için iletişim konuları ön planda olacak. Bugün kendinizi ifade etmek ve iletişim kurmak konusunda daha cesur ve kararlı olabilirsiniz. Duygularınızı açıkça ifade etmekte zorlanabilirsiniz, bu yüzden karşınızdakilere samimi duygularınızı net bir şekilde aktarmak önemli olacak. Bu süreçte anlayışlı olmaya özen gösterirseniz, iletişim problemlerini çözmek daha kolay olacaktır. Ayrıca, bugün yeni insanlarla tanışmak veya sosyal etkinliklere katılmak da olumlu sonuçlar getirebilir.

AKREP BURCU YORUMU

Bugün ilişkilerinizde derin konuları konuşmaktan kaçının. Duygusal olarak biraz hassas olabilirsiniz ve ani patlamalar yaşayabilirsiniz. İçsel denge ve huzur için kendinize zaman ayırmanız önemli olabilir. Bugün daha fazla dinlenmeye ve sakinleşmeye ihtiyacınız olabilir. Özellikle iş hayatınızda odaklanma ve motivasyonunuzu korumaya dikkat edin.

YAY BURCU YORUMU

Arkadaşlarınıza ve aile üyelerinize ne planladığınızı ve nereye gittiğinizi bildirin, ardından onları geziye katılmaya davet edin. Bugünün Venüs-Mars bağlantısı, diğer insanları planlarınıza dahil ederek bazı ciddi liyakat puanları kazanabileceğiniz anlamına gelir.

OĞLAK BURCU YORUMU

Bugün sakin ve dengeli bir şekilde ilerlemeye gayret etmeniz gereken bir gün olabilir. Kendinizi işlerinizi planlamaya ve hedeflerinize odaklamaya çalışın. Sabırlı ve disiplinli olmanız, günü verimli bir şekilde geçirmenize yardımcı olacaktır. Ufak tefek aksiliklerle karşılaşabilirsiniz ancak kararlılığınızı kaybetmeyin, her engeli aşabilecek güce sahipsiniz. Özel hayatınızda iletişimde daha açık olmanız gerekebilir, sevdiklerinizle duygularınızı paylaşmaktan çekinmeyin.

KOVA BURCU YORUMU

Bugünün Venüs-Mars bağlantısı, haritanızın en dinamik iki açısını kesiyor, bu nedenle yaratıcı bir çabada başarılı olmak istiyorsanız, şimdi ona en iyi şansı vermenin tam zamanı. İnsanların fikirlerinize ne kadar açık olduklarına şaşırabilirsiniz.

BALIK BURCU YORUMU

Bugün duygusal olarak daha hassas olabilirsiniz. İnsanlarla iletişimdeki inceliğiniz sayesinde yanınızdakilere destek olabilir, onları rahatlatabilirsiniz. Ancak, kendi duygusal ihtiyaçlarınızı da göz ardı etmemelisiniz. İçsel dengeye odaklanmak ve kendinize zaman ayırmak için fırsatlar yaratın. Enerjinizi doğru yönlendirmek, hobilerinize zaman ayırmak veya rahatlama teknikleri kullanmak size iyi gelecektir. Kendinizi yeniden motive etmek için yapıcı düşüncelere odaklanın ve geleceğe umutla bakın.

  • ÇOK OKUNAN
  • YENİ
  • YORUM