1
Cumhuriyetin 97. yıldönümünde, Atatürk’ün anılarının canlı gibi durduğu, Beyoğlu’nda Ayhan Işık sokakta bir Müze Ev’in kurucusu Dr. Tuncay Özverim ile Mustafa Kemal’in Cumhuriyet öncesi İstanbul’da geçirdiği günleri ve ilham aldığı bir sanatçı kadını; Corinne Hanım’ı konuştuk.
– Müze Ev nasıl oluştu, sizin Corinne Hanım’la ilişkiniz nedir?
Dr. Tuncay Özverim: Geçen yıl kaybettiğim eşim Melda’nın teyzesi, Corinne Hanımefendi Mustafa Kemal’in dost çevresinden. Eşimin aile kökeni İtalyan. Büyükbabası İtalyan asıllı Luigi Tergiman. Annesi, sonradan Edibe adını alan kayınvalidem Edith, ablası ise Corinne Hanımefendi.
Eşimin yazdığı “Mustafa Kemal ve Corinne Lütfü, Bir Dostluğun Öyküsü” kitabı 1998’de yayımlandı. Bu Müze Ev de basına, bazı kitaplara yalan yanlış anlatılan Corinne Hanım ve onun âşık olarak evlendiği, Mustafa Kemal’in askeri okuldan arkadaşı, 1. Balkan Savaşı’nda şehit düşen Yüzbaşı Ömer Lütfü’nün (1881-1912) oğlu Reşat Bey’in. Reşat Bey de ne yazık ki çok genç öldü. Ben de aileme, tüm yaşanmışlıklar ve anılara ve öncelikle Corinne Hanım’a olan saygımdan müze haline getirdim. Ben diş doktoru olarak Almanya’da çalışıyor, yaşıyorum. Ülkeme kültür sanat etkinlikleri için geliyorum.
– Eşinizin anlattıkları ve yazdıklarına göre neydi Corinne Hanım’ın Mustafa Kemal’i etkileyen özellikleri?
Dr. Özverim: Corinne Hanım, Paris konservatuvarında şan ve piyano okumuş. Çok donanımlı, sanattan, edebiyattan, müzikten anlıyor. Zeki bir kadın ve en önemlisi Atatürk’ün sırdaşı. Yılmaz Özdil’in, Atatürk’ün biyografisini yazdığı kitabında bahsettiği gibi Atatürk’ün etkilendiği iki hanımdan biri.
– Atatürk, kültüre âşık, zeki insanları seviyor ve “Mustafa Kemal Atatürk ve Corinne Lütfü, Bir Dostluğun Hikâyesi” adlı, Melda Hanım’ın kitabında anlatılan anılarda Corinne Hanım’ın salon partileri var, bunlar nasıl gerçekleşiyor?
Dr.Özverim: Corinne Hanım, Pangaltı’da henüz babası ile birlikte yaşarken cumartesi günleri Fransızların “Salon” dedikleri sanat toplantıları düzenliyor. Dostlarına piyano çalıyor, şiirler okunuyor. Entelektüel konuşmalar yapılıyor. Namık Kemal’in oğlu, Cezmi Bey de keman çalarak Corinne Hanım’a eşlik ediyor. Atatürk’ün askeri okuldan arkadaşı Ömer Lütfü Bey, Corinne Hanım’a âşık, zaten daha sonra evleniyorlar. Mustafa Kemal Atatürk’ü de Ömer Lütfü Bey çağırıyor bu toplantılara.
Atatürk daha sonra o günleri “Cumhuriyet için bana ilham oldu” diye anlatıyor. Kendisi genç bir asker, askeri alan dışında vizyonu yok, bu etkinlikler ona bambaşka ufuklar açıyor. Batı müziğine ilgisi başlıyor. Aynı zamanda Türk kadınının kaç göç değil, toplumun içinde yaşamasını istiyor. Bunlar kurulacak Cumhuriyet için önemli adımlar, çağdaşlık. Osmanlı’da kadınlar kendi, erkekler kendi dünyalarında yaşıyor. Ortak yaşam, belki sadece evdeki sofrada var. Ve bir gün Rauf Orbay’a, “Buraya başka arkadaşları da çağıralım, görsünler böyle bir yeri” diyor. Corinne Hanım’a söylüyorlar.
Corinne Hanım da “Burası büyük bir salon değil ama iki kişi getirin” diyor. Mustafa Kemal, Rauf Orbay’ “Sen iki, ben iki kişi mi götüreceğim? Yoksa ikimiz mi? İkişer oluyoruz? Diye takılıyor.”
Emel Seçen: Bir dahaki gidişlerinde de yanlarında Halide Edib Adıvar’ı götürüyorlar. Atatürk’ün hayalindeki “Çağdaş Kadın Profili” nasıl?
Dr. Özverim: Ömer Lütfü Bey’in eşi Corinne Hanım ile tanıştıktan sonra Atatürk’ü etkileyen unsurlar: Kültürü, erkeklerin arasında konuşmalara cesurca katılması, siyasetten, müzikten, edebiyattan konuşabilmesi. Bununla yeni bir Türk kadını profili çiziyor, diye düşünüyorum. Ve toplumun çağdaş Türk kadınına ihtiyacı olduğunu düşünüyor. Bunun için de Cumhuriyetin ilanından sonra Atatürk, Türk kadınlarına 1934’te “Seçme-Seçilme Hakkı”nı veriyor.
Tarihçi Cemal Kutay’ın ömrü vefa etmedi; yazacağı son kitabı bana söylemişti, “Atatürk’ün Türk Kadınındaki hayali: Corinne Hanım” tezi de doğrulanıyor.
– Atatürk’ün sadece sanata bakış vizyonun genişlemesi, hayal ettiği “Çağdaş Kadın Profili” üzerinden Corinne Hanım’ı değerlendirmesi öncesi ise kitapta anlatılan, kendisine yabancı dil konusunda yardımcı olması. Bu nasıl oluyor?
Dr. Özverim: Atatürk yabancı dillere meraklı. Tercüme edilmemiş kitapları okumaktan, özellikle Fransızca edebiyattan keyif alıyor. Selanik’te öğrenci iken Fransızcası zayıf, oradaki manastıra gidip, dilini geliştirmeye çalışıyor. İstanbul’da Ömer Lütfü Bey aracılığıyla Corinne Hanım’la tanışması Fransızcasını ilerletmesine yardımcı oluyor. Zaten evde İtalyan olmalarına rağmen Fransızca konuşuluyor. Corinne Hanım’la Mustafa Kemal’le yazışmaları da Fransızca. Yıllar içinde Mustafa Kemal’in Fransızcası çok iyi oluyor. Corinne Hanım ona bir mektubunda “Fransızcanız çok ilerledi” diye yazıyor.
Emel Seçen: O zaman Osmanlı toprakları işgal altında. Cumhuriyet henüz ilan edilmemiş. İngilizler, Mustafa Kemal’e yakın olduğu için Corinne Hanım’ı sorguya alıyorlar? Neler yaşanıyor?
Dr. Özverim: Pangaltı’dan, Bursa sokağına taşınıyorlar. Şimdiki Sadri Alışık Sokağı. Otuz, kırk odalı bir konak. Mustafa Kemal’i takip ettiklerinden, gelip gitmesini sorguluyor, hatta eve baskın yapıyorlar. Evde Atatürk’ün imzalı resmi var. Bu resmi indirin, diyorlar. Corinne Hanım, “Niye indireyim!” diyor ve İngilizler, Sirkeci’de o dönem karargâh olarak kullandıkları meşhur Sansaryan Handa, tam 19 gün kendisini tutuyorlar.
Ailenin huzuru kaçıyor. Ve Mustafa Kemal’in arkadaşlarının yardımı ile İtalya’ya gidiyorlar. Corinne Hanım, İtalya’da müzik dersleri ve başarılı konserler veriyor. Öyle ki gazeteler, Osmanlı hanımefendisinin verdiği “Harika Programlar” haberini geçiyor.
Corinne Hanım, çok başarılı bir piyanist ama hayat zor, oğlu Reşat’ı yalnız büyütüyor. Oğlu da Paris’te bir seyahat sırasında hayatını kaybetti. Ben onların hatıralarını yaşatmaya çalışıyorum.
En üzüldüğüm, Corinne Hanım’ın indirmem dediği o fotoğraf, yıllar önce Armutlu’daki evimden çalındı. Silik bir görselini, en son Milliyet Gazetesi’nde görmüştüm.
– “Hatıraları yaşatmaya çalışıyorum” dediniz. Elimizde bir kitap var. Ve bunu Atatürk okumuş. Bazı sayfalarında altı kurşunkalem ile çizilmiş.
Dr.Özverim: Reşat Bey’in kitaplarından biri bu kitap, annesi gibi çok kültürlü. Ve o da annesinin hatıralarını yaşatmak istiyordu. Bahsettiğimiz kitap, Fuat İzzet Paşa tarafından yazılmış. “Paroles de Vaincu” Fuat İzzet Paşa, Trakya Orduları Kumandanı ve Milli Mücadele’de Gazi Mustafa Kemal Atatürk’e iştirak eden bir General. Kitap, Paris’te basılmış, yıl 1913. Bunun Türkçe basımı yok. Balkan Harbi ve Trakya’daki mücadele üzerine inanılmaz bilgiler veriyor. Bu kitabın kenarlarında notlar var, mürekkepli kalemle değil, kurşunkalemle altı çizilmiş. Kitaba saygısından Atatürk’ün şahsi notunu görüyoruz. Bu, Atatürk’ün hayata bağlılığını, enerjisini gösterme yönünden. Sayfa 99’da “Pera’daki Cafe-Chantant’larda, oyalanan insanlardan bahsediyor”, Atatürk’ün ilavesi: “Benim gibi”!
Ben, ellili yılların Beyoğlu’nda o zaman azınlık dediğimiz; Rumlar, Yahudiler, Ermeniler ile yaşadım. 1950’lilerde Beyoğlu/İstiklal, Türkiye değildi. Çok kültürlü bir dünyaydı ve o azınlıkları o zaman tam anlayamadığım için üzülüyorum. Sonra Almanya’ya gidip orada kendim azınlık olunca, ne demek olduğunu anladım. Bir insanın ülkeye sahip çıkması başkadır. Başkalarına saygısızlık, üstten görme başkadır. Bunu azınlık olduktan sonra öğrendim…
Bugün enerjik ve hırslı bir gün geçireceksiniz. İsteklerinizi gerçekleştirmek için gerekli olan motivasyona sahip olacak ve hedefleriniz için harekete geçeceksiniz. İçinde bulunduğunuz durumu daha iyi hale getirmek için adımlar atabilir ve yeni projeler başlatabilirsiniz. Ancak, aceleci ve sabırsız bir tavır sergilemekten kaçınmalısınız. Özellikle iş hayatında takım çalışmalarına önem vererek başarı elde etme şansınızı artırabilirsiniz. Kişisel ilişkilerde ise daha anlayışlı ve duyarlı olmanız gereken bir dönemdesiniz. Sevdiklerinizle daha fazla zaman geçirmek ve onların duygusal ihtiyaçlarını anlamak için çaba göstermelisiniz. Sağlığınıza dikkat etmek ve düzenli egzersiz yapmak da bugün size iyi gelecektir. Keyifli bir gün geçirmeniz dileğiyle!
Bugün, finansal durumunuzla ilgili konular ön plana çıkabilir. Maddi konulara odaklanırken, harcamalarınızı kontrol altında tutmaya özen göstermelisiniz. Ayrıca, sağlıklı yaşam ve beslenme alışkanlıklarına daha fazla önem vermeniz gereken bir gündesiniz. Özellikle stresle başa çıkmak için egzersiz yapmaya veya meditasyon yapmaya zaman ayırmak size iyi gelecek. İlişkilerinizde ise iletişime ve anlayışa önem verirseniz, olumlu sonuçlar elde edebilirsiniz. Keyifli bir gün geçirmeniz dileğiyle!
Bugün duygusal olarak hassas olabilirsiniz. Kendinizi başkalarının duygularına fazlasıyla kaptırabilir ve onları düşünmek için enerji harcayabilirsiniz. İletişimde bazı zorluklarla karşılaşabilirsiniz, ancak sabırlı ve anlayışlı bir tutum sergilediğinizde sorunları aşmanız daha kolay olacaktır. Ayrıca, kendinize zaman ayırmayı ihmal etmeyin ve kişisel gereksinimlerinizi karşılamak için kendinize izin verin.
Merhaba! Bugün Aslan burcu için hedeflerinize odaklanma ve kendinizi ifade etme fırsatı verecek bir gün olabilir. Yaratıcılığınız ve liderlik yetenekleriniz ön plana çıkabilir. İçsel güveninizi yükselterek, başkalarını etkileme ve isteklerinizi dile getirme konusunda başarılı olabilirsiniz. Ancak, aceleci ve sabırsız olmamaya özen göstermelisiniz. Önemli kararlar almadan önce iyi düşünmek ve detayları gözden geçirmek önemli olabilir. Ayrıca, sosyal çevrenizle ilgili bazı zorluklara karşı hazırlıklı olunabilir. Kendinizi ifade etme tarzınızı yumuşatmak ve başkalarının düşüncelerine açık olmak ilişkilerinizi daha iyi hale getirebilir. Keyifli bir gün geçirmenizi dilerim!
Bugün, pratik zekanız ve titizliğinizle göz doldurabilirsiniz. Karar verme sürecinde ayrıntılara olan dikkatiniz, size avantaj sağlayabilir. İş hayatında başarılı olmak için mantıklı ve planlı adımlar atmanız gerekebilir. Kişisel ilişkilerde ise detaylara çok takılmadan daha esnek ve anlayışlı olmaya çalışmalısınız. İşbirliği yapmak ve paylaşmak size daha büyük kazanımlar sağlayabilir. Kendinize zaman ayırarak stresten uzaklaşmalı ve vücudunuzun ihtiyaçlarını göz ardı etmemelisiniz.Umarım faydalı olmuştur. Size yardımcı olmaktan mutluluk duyarım.
Bugün ilişkiler ve iletişim ön planda olacak. İçinde bulunduğunuz ilişkilerde dengeyi sağlamak için iletişim becerilerinizi kullanabilirsiniz. Başkalarının görüşlerine açık olmak ve onları anlamak sağlıklı ilişkilerin temelidir. Duygusal dengeye dikkat etmekle birlikte, karşınıza çıkan fırsatlara da cesurca yaklaşabilirsiniz. Kendi ihtiyaçlarınızı göz ardı etmemek önemli olacaktır. İyi bir dinleyici olmak, tartışmaları önlemek için yardımcı olabilir. Güçlü iletişim becerileriyle, bugün başarılar elde edebilirsiniz.
Bugün duygusal bir gün geçirebilirsiniz. İçsel dünyanızda büyük bir dönüşüm sürecine girmiş olabilirsiniz ve bu durum size karışık duygular yaşatabilir. Kendinize zaman ayırıp, ruhsal olarak dengelenmeye çalışın. İç sesinizi dinleyerek, duygularınızı anlamlandırabilir ve gerekli adımları atabilirsiniz. Ayrıca ilişkilerinizde de daha dürüst ve derin bağlar kurmaya odaklanmalısınız. Bu süreçte kendinizi daha iyi tanıma fırsatı bulabilir ve daha sağlam temeller üzerine ilişkilerinizi inşa edebilirsiniz.
Arkadaşlarınıza ve aile üyelerinize ne planladığınızı ve nereye gittiğinizi bildirin, ardından onları geziye katılmaya davet edin. Bugünün Venüs-Mars bağlantısı, diğer insanları planlarınıza dahil ederek bazı ciddi liyakat puanları kazanabileceğiniz anlamına gelir.
Bugünün Venüs-Mars bağlantısı, haritanızın en dinamik iki açısını kesiyor, bu nedenle yaratıcı bir çabada başarılı olmak istiyorsanız, şimdi ona en iyi şansı vermenin tam zamanı. İnsanların fikirlerinize ne kadar açık olduklarına şaşırabilirsiniz.
1
2
3
4
5
6
