Sayın İrem Uşar, yeni kitabınız “Ali, Cavid’e Karşı”, koronavirüsü çocuklara nasıl anlatmak gerekir sorusunun cevabı niteliğinde… Çocuklara bu virüsü anlatırken hangi yöntemleri tercih ettiniz?
Ali Cavid’e Karşı’yı yazmak için beni harekete geçiren, tüm insanlığın tecrübesiz olduğu böylesi bir salgında çocukların elinden tutma refleksiydi. Virüs hakkındaki bilimsel içeriği, çocukların endişesiz bir deneyimle kavrayabilmeleri için fantastik bir öykü kurguladım. Pandemiye yol açan, hepimizi bıkıp usandıran koronavirüsü konuşturdum. O da kendince, kendi gerçeğini ortaya koydu. Kitabın bilimsel danışmanlığını Prof. Dr. Önder Ergönül yaptı. Öykümde, babaannesine Covid-19 teşhisi konan Ali, ninesinin vücudunda neler olduğunu, Covid Cavid karakterinden adım adım öğreniyor. Organların yerlerini, işlevlerini ve “vücudun, herkesin birbirinin iyiliği için çalıştığı bir ülke” olduğunu keşfediyor. Dünyayı avucunun içine aldığını sanan insanoğlunun, şimdi neden evlere tıkıldığını sorguluyor.

ÖZGÜR HAYAL GÜCÜ
Ali Cavid’e Karşı, önemi asla tartışılmayacak “maske, mesafe, temizlik” çerçevesindeki uyarıların ötesini anlamak niyetiyle: Gezegenimizin 4.5 milyar yıllık geçmişinden hücrelerimizin hayranlık veren yapısına, Doktor Mehmet’in virüsten korunmaya yönelik bilimsel ve sevecen açıklamalarından Ali’nin küçük odasına, özgür hayal gücüne uzanıyor. Umarım öyküm, okurlarına pandemiden bile doğabilecek bir aydınlık olduğunu fısıldar.

Pandemi süreci doğaya hükmetmeye alışmış insanoğlunun ezberini bozdu diyebilir miyiz?
Yayılmacı bir türüz. Dünyanın akciğerleri Amazon ormanlarını yağmalamaya, türlerin neslini tüketmeye devam ediyoruz. Gezegende ayak basmadık yer bırakmadık. Yeni virüslerle karşılaşmamıza da şaşmamalı. 4.5 milyar yaşındaki dünyamızda bugünkü insan türünün ilk atalarının, yaklaşık 300 bin yıl önceleri ortaya çıktığı biliniyor. Oysa ki bakteri, virüs ve mikroplar bu gezegende yaklaşık 3.5 milyar yıldır yaşıyorlar. Gözle görülemeyen mikroskopik bir virüs, büyüklenen insanoğluna “dur artık” dedi. Bu sessiz mesajı duysak ne iyi olur!

BU MESAJI DUYSAK

Baş kahramanımız Ali’nin kitabın sonunda bilim insanı olmak istediğini öğreniyoruz. Ali, içindeki bu isteği kaybetmemek için ne yapmalı?
Biz, Ali için, Ayşe için ne yapmalıyız? Asıl soru bu. En başta çocukların keşfetme hevesini kıran eğitim koşulları üzerine kafa yormalıyız. Aliler, Ayşeler heveslerini kaybetmesin istiyorsak tek yol, kendi benliklerini, yeteneklerini, kelimelerini keşfedebilecekleri özgür eğitim kurumlarında, sanat, bilim, edebiyat, spor ve doğaya saygı kültürüyle yoğrulmaları olsa gerek.

KONUNUN AĞIRLIĞI
Kitabınız yıllar sonra okunduğunda, okurlar pandemi döneminde insanlar, evler, sokaklar nasıldı, karantina ruh hali nasıl bir şeydi bunu okumuş olacaklar. Arşiv niteliğinde bir hikâye yazmışsınız diyebilir miyiz?
Çocukların hayatına endişe, korku, sosyal izolasyon gibi kavramlar ve her şeyin “uzaktan” versiyonu girdi. Okuldakinin yerini bambaşka bir eğitim aldı. Keza yetişkinler için de durum farksız. Öyküm, hem çocuklara kendilerini köşeye sıkıştıran bir dönemin bile dönüştürücü olabileceğini anlatsın hem de pandemi günlerini tarihe not düşsün istedim.