Uzun düz saçları, iri gözleri ve unutulmaz şarkılarıyla hafızalarımızda yer etmiş bir sanatçı, “İlla”, “Güz Güzeli”, “Rüzgâr”… Benim ise hâlâ arada mırıldandığım “Kıyamam Sana”, herkesin bir gidişi olmuştur bu hayatta. Herkesin hayatına dokunan ve duruşundan hiç ödün vermeyen Leman Sam, “Ağaç gibi olmaya çalışıyorum. Ünlü olmak umurumda değil” diyor. Sadeliği, hayvanları ve doğayı seven sanatçı, Türkiye’de yaşanan ekonomik ve politik sorunlara da son derece duyarlı. Sam, “Bu ülkede kültür sanat, Cumhuriyetin ilk yıllarını saymazsak hep üvey evlat olmuştur” ifadelerini kullanıyor.

Türkiye’de özgürce üretemediğinin altını çizen sanatçı, “Demokrasinin tam işlemediği ülkelerde özgürce üretmek zordur, bu sıkıntıyı hep yaşadım” diyor.

Sam ile bugün çevrimiçi yayımlanacak yılbaşı konserini, sanatı ve sorunlarını konuştuk.

‘EVDE OLMAK İYİ GELDİ’

– Öncelikle nasılsınız? Pandemi dönemi sizi nasıl etkiledi?

Herkes gibi ben de sabrediyorum. Normal yaşamımda da çok gezen biri olmadığımdan bir süre evde olmak iyi geldi, ancak neredeyse bir yıl olmak üzere. En sevdiğim mevsim olan baharı yaşayamadım, çiçek koklayamadım ve sahneyi çok özledim..

– Şişli Belediyesi’nin her yıl açık havada düzenlediği geleneksel yılbaşı konserleri bu yıl Covid-19 nedeniyle çevrimiçi yapılacak. Sizden hangi şarkıları dinleyeceğiz?

Çekim günü çok olumsuzluk yaşadım. Emektar kedilerimden birini kaybettim, sesim kısıktı, salonda bazı teknik sorunlar vardı, zaman kısıtlı olduğundan ekibi fazla zorlamak istemedim. Kayıt istediğim gibi olmadığından sanırım iki şarkı yayımlanacak. Ayrıca boş salona şarkı söylemek bana göre değil, ben playback bile yapamam, moralim çok bozuldu. Her şeye rağmen Şişli Belediyesi’ne teşekkür ediyorum..

‘BÜTÇEYE BAKIN’

– Bu durum müzik piyasasını da olumsuz etkiledi şüphesiz. Peki siz, iktidarın her müzisyene bin TL destek açıklamasını ve bu süreçteki politikasını nasıl değerlendiriyorsunuz?

Ben en çok düğün salonları, türkü barlar ve diğer mekânlarda çalan müzisyenler için kaygılanıyorum. Bu insanlar zaten çok kazanmıyorlar, aileleri var, aylardır ne yapıyorlar, sanırım borçla yaşıyorlar. İntihar edenler oldu, önümüzü de göremiyoruz. Elbette bu tablo bazıları için geçerli değil. Devletin ayrım yapmadan sahne sanatçılarına destek olması gerek. Şimdi ben sorayım “1000 TL” ve dokuz ay…

– Devlet nasıl önlemler almalıydı?

Bu soruda bütçeye bakın. 🙂

– Bugünün şarkılarının içi boş, çoğunu bilmiyoruz bile… Yenilere tavsiyeleriniz neler?

Sanat, zamanın ruhundan etkilenir, bu nedenle ülkenin sosyal, ekonomik ve siyasal çalkantılarının aynasıdır. Her dönemde popüler şarkılar da kalıcı klasik şarkılar da olmuştur. Bu dönemde bir tıkanıklık olduğunu da söyleyebilirim. Umarım bir şekilde çözülür. Her şeye rağmen gençler arasında heyecanla güzel şeyler üretenler var ve bu çok umut verici.

– Nedir Leman Sam’ı Leman Sam yapan… Sesi mi? Yorumu mu? Mütevazı hayatı mı? Leman Sam olabilmek için hayatınızda nelerden vazgeçtiniz, ödün verdiniz?

Kendimi tarifte çok başarılı olduğum söylenemez. Meslek hayatımda hiç ödün vermedim vermem de… Beni sevenlerin gönlündeki yerim parayla pulla ölçülemez. Onları hiç hayal kırıklığına uğratmadım. Bu saatten sonra da uğratmam, ancak kızlarımı büyütürken onlarla yeterince vakit geçiremediğim için hâlâ üzülürüm. Yanı sıra sanatçının suya sabuna dokunmadan ve sorumluluk almadan var olmasına inanmayanlardanım. Siyaseten güçlü bir yere angaje olmamışsanız epey sıkıntı çekersiniz. Demokrasinin tam işlemediği ülkelerde özgürce üretmek zordur, bu sıkıntıyı hep yaşadım. Sade bir yaşam sürdüğüm doğru. Çünkü kendimi hayvanlara daha yakın hissediyorum, onlar hem sade hem masum yaşıyorlar. Ağaç gibi olmaya çalışıyorum. Ünlü olmak umurumda değil. Skandalsız bir meslek hayatım oldu. (Şişli Belediyesi’nin “2021 Yeni Yıl Programı” kapsamında Leman Sam, Vedat Sakman, Mazlum Çimen ve Dolunay Obruk’un vereceği konserler, 31 Aralık itibarıyla Şişli Belediyesi’nin YouTube kanalında yayımlanacak ve 3 Ocak’a kadar, 4 gün boyunca İstanbul ile birlikte dünyanın her yerinden izlenebilecek.)

‘SANATLA UĞRAŞANLAR HAFİFE ALINIYOR’

– Hükümetin sanata ve sanatçıya bakışını nasıl değerlendiriyorsunuz?

Bu ülkede kültür sanat, Cumhuriyetin ilk yıllarını saymazsak hep üvey evlat olmuştur. Bu nedenle yeterli ödenek ayrılmaz. Örnekse son bütçe görüşmeleri çok iyi örnektir buna. İncelerseniz sanatın adının bile geçmediğini görürsünüz. Sanat ve sanatla uğraşanlar daima hafife alınmıştır. Gerçi artık doğa, bilim ve daha birçok değer hafife alınıyor. Devlet, kriz zamanlarında nasıl çözüm bulacağını bilen ve buna göre önlem alandır. Bulunduğumuz durumda herhangi bir öneride bulunmak bana nafile geliyor.

‘BU SORU CANIMI YAKTI’

– Nasıl bir Türkiye hayal edersiniz?

İşte bu soru canımı yaktı. Cevap olarak size ince bir kitap yazabilirim. Artık hayal bile edemiyorum. Eskiden, John Lennon’un Imagine şarkısındaki gibi yaşa mak isterdim. Şimdilerde ise bu, – dünya için de bir hayal.. Bu pandemi, insanları kendi değerlerine döndürür, akıllarını başlarına getirir diye düşünmüştüm, yanıldım. Gelecek kuşaklar için güzel günler dilemekten baş ka bir şey gelmiyor elimden. Yeni – yıl eskisinden daha iyi olsun.