Konuk yazar: Gila Benmayor
İçinden kadınların geçtiği hikâye, geçmiş zamanlarda “Işık Ülkesi” diye bilinen Likya Birliği’nin başkenti antik Patara’da başlıyor günümüze kadar geliyor.
Antikçağlarda benzeri olmayan çoğulcu demokratik bir yapı kurmayı başarmış Likya için Fransız aydınlanmasının önemli yazarlarından Mostesquieu, “Kanunların Ruhu Üzerine” kitabında şöyle der:
“Eğer mükemmel bir konfederasyon cumhuriyet örneği vermek gerekirse Likya’yı gösteririm.”
Fransız yazarın bu sözlerinin ABD’nin 1787 yılında anayasasında etkili olduğu öteden beri bilinir. Patara’da demokratik geleneğin en önemli kanıtlarından biri milattan önce 2. yüzyılda inşa edilen dünyanın en eski meclis binası.
2006 yılı kazılarında gün ışığına çıkarılan 1400 kişilik meclis binasında bulunan yazıtlardan, Likya Birliği’nin meclis kararlarını burada alındığı anlaşılıyor.
Meclis binası TBMM’nin sağladığı bütçeyle restore edildi ve 2020 Patara Yılı’nda ziyarete açıldı.
Patara aynı zamanda Noel Baba diye bildiğimiz Aziz Nikolaos’un da doğum yeri.
Ancak bu antik şehirle bilmemiz gereken en önemli şeylerden biri, anaerkil bir toplum barındırdığı ve kadınları sosyal yaşamın merkezine aldığı.
Tarihin babası diye bilinen Herodot, Likyalıların soylarını annelerine göre tanımladığını yazar.
Yine Herodot’a göre, Likyalı bir kadın bir köle ile evlendiğinde çocuğu tüm vatandaşlık haklarına sahip olabiliyordu.
Oysa Likyalı bir erkek bir köle ya da yabancıyla evlendiğinde çocuğun böyle bir hakkı yoktu.
Yani Likyalı kadın soyun belirlenmesinde ve yasalar karşısında bir adım önde.
Yeliz Gül Ege ve Prof. Havva Işık ödül töreninde Prof. Jale İnan’ın fotoğrafı önünde.
Anaerkil uygarlığın başkentinde kazıların bir kadın başkanlığında devam etmesinden daha doğal ne olabilir?
1988 yılından beri Patara’da çalışan, 2009 yılından günümüze kazı başkanı olan, Akdeniz Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Havva İşkan Işık’tan söz ediyorum.
Patara ile ilgili kadın hikâyemiz burada bitmiyor.
Prof. Işık, geçen günlerde Türkiye’nin ilk “kadın arkeoloğu” Prof. Dr. Jale İnan adına verilen ödülün sahibi oldu.
Tam adı “Prof. Dr. Jale İnan 2020 Antalya Yılın Kadın Ödülü” olan ödül, kadın hikâyesinin devamı.
Çünkü ödül altı yıldan beri Antalya Tanıtım Vakfı (ATAV) çatısı altındaki sanal ortamdaki Antalya Kadın Müzesi tarafından veriliyor.
ATAV ve Antalya Kadın Müzesi’nin kurucusu bir başka kadın, turizmci Yeliz Gül Ege.
Ödül daha önce iş insanı Suna Kıraç, Dünya Serbest Dalış Rekortmeni Şahika Encümen gibi isimlere verilmiş.
Geçen yıl 257 bin 560 kişinin ziyaret ettiği Patara’daki kazı çalışmaları 2016 yılından beri Türkiye İş Bankası ve iştirakleri Şişecam ile TSKB tarafından destekleniyor.
Sevgili Koç burçları, bugün uzun süredir üzerinde çalıştığınız bir projeye dair yeni bir atılım yapacaksınız. Özellikle hayallerinizi ertelememeniz gereken bir süreçtesiniz. Kendinizi en iyi şekilde ifade etmek adına biraz daha sakin kalmalısınız. Sizi ilerlemeye teşvik edecek bir enerjiye sahipsiniz.
Sevgili Boğa burçları, bugün hedeflerinizde büyük bir ilerleme kaydedeceksiniz. Net bir karar vermeden önce çevrenizde oluşan yanlış anlaşılmaları gidermek için adım atmalısınız. Aksi halde büyük bir kaousun ortasında kalarak seçim yapmak zorunda hissedebilirsiniz. Geçmişteki örümcek ağlarını temizlemeden önce ilerleme kaydetmeye çalışmayın bile.
Sevgili Yengeç burçları, bugün adımlarınızı daha temkinli bir şekilde atmalısınız. Bu sürede risk almaktan çekinebilirsiniz. Hayatınızı birdenbire tersine çevirebilecek bir maceraya balıklama atlamamaya özen göstermelisiniz. Havada kendinizi keşfetmenizi sağlayan güzel bir enerji var. Bu enerji sizin için yabancı olsa da onu kucaklamalısınız.
Sevgili Aslan burçları, bugün iletişim becerilerinize her zamankinden daha fazla güvenmelisiniz. İletişim yetenekleriniz sayesinde zorlandığınız konuların üstesinden kolaylıkla geldiğinizi fark edeceksiniz. Unutmayın tüm kapıların anahtarları sizde! Doğru anahtarı bulun ve kilidi açın.
Sevgili Başak burçları, bugün kendinizi sıkışıp kalmış gibi hissedebilirsiniz. Belki de mevcut rutininize zincirlenip kalmış hissediyorsunuz. Hayatınıza yeni bir heyecan ve düzen getirmenin zamanı geldi! Küçük değişikliklerin etkisine inamayacaksınız.
Sevgili Terazi burçları, bugün hayatınızı her yönden değerlendirdiğiniz ve kendinizle alakalı yeni cevaplar aradığınız bir gün olacak. Kendinizi anlama konusunda zorluk yaşayabilirsiniz. Ancak olayları olumlu bir şekilde değerlendirmeye ve karar vermeden önce daha emin adımlarla ilerlemeye özen göstermelisiniz.
Sevgili Akrep burçları, enerjinizi dengeli bir şekilde kullanmalısınız. Özellikle duygusal yönünüz ve mantığınızı eşit bir terazide tutmayı başardığınızda kendinize olan güveniniz artacak. Kendinizle gurur duymak ve attığınız adımlarda yere daha sağlam basmanın zamanı! Arka planda çalışmak yerine kartlarınızı açık oynayın.
Arkadaşlarınıza ve aile üyelerinize ne planladığınızı ve nereye gittiğinizi bildirin, ardından onları geziye katılmaya davet edin. Bugünün Venüs-Mars bağlantısı, diğer insanları planlarınıza dahil ederek bazı ciddi liyakat puanları kazanabileceğiniz anlamına gelir.
Sevgili Oğlak burçları, bugün yardım istemek konusunda kafanız biraz karışmış olabilir. Başkaların yardım etmeniz gereken bir gün olabilir. Özellikle çevrenizdeki insanların sizden yardım talebinde bulunmasıyla şaşkınlık yaşayabilirsiniz. Diğer insanların isteklerine cevap verirken kendinizi unutmamalısınız.
Bugünün Venüs-Mars bağlantısı, haritanızın en dinamik iki açısını kesiyor, bu nedenle yaratıcı bir çabada başarılı olmak istiyorsanız, şimdi ona en iyi şansı vermenin tam zamanı. İnsanların fikirlerinize ne kadar açık olduklarına şaşırabilirsiniz.
Sevgili Balık burçları, bugün etrafınızda gelişen potansiyel çatışmalara fazla kapılmamaya çalışın. İşiniz, olayları yatıştırmak ve duruma daha pratik bir bakış açısı getirmektir. Adımlarınızı sorgulayarak atın.