Bilin ki çocuğunuz sizi kızdırmıyor, siz çocuğun bir sözüne ya da davranışına kızıyorsunuz.
Mış gibi yetişkin, olgunlaşmamış ana baba, “bir daha beni kızdırma, yoksa seni cezalandırırım,” der veya demeye getirir. Amacı çocuğun davranışını kontrol etmek, istemediği davranışı çocuğun bir daha yapmamasını sağlamaktır.
Çocuk ana babasının zayıflığına, kaygısına, korkusuna tanık olur; çekinmeyi, kaygılanıp korkmayı, kendini ifade etmemeyi öğrenir.
Gerçekten yetişkin ana baba çocuğun söylediği bir söze veya yaptığı bir davranışa kızdığı zaman durur, içine döner, neden kızdığını anlamaya çalışır. Eninde sonunda o öfkenin öyküsünü çözer. Çocuğun davranışıyla kendi içinde ihlal edilen inancı, değeri keşfeder.
Daha sonra içinde keşfettiği inancı, değeri veya düşünceyi çocuğuyla paylaşır. Çocuğun sözü veya davranışıyla ihlal edilen değerin ya da inancın aile için, toplum için, yaşam için ne demek olduğunu ve ihlal edildiği zaman hangi sonuçlara yol açacağını anlatır.
Mış gibi yetişkin ana baba tepkileriyle çocuğun davranışını kontrol etmeye, yön vermeye çabalar. Amacı çocuğu sindirmektir.
Gerçekten yetişkin olgun ana baba davranış ya da sözünden dolayı çocuğuna içinde kızgınlık hissettiği zaman sakinleşir, içindeki öfkenin köklerini bulur, kendini daha iyi tanır, o öfkenin kendisini nereden vurduğunu keşfeder, kendini geliştirir ve çocuğuyla sohbet kurarak onun da gelişmesini sağlamaya çalışır. Amacı çocuğu geliştirerek yaşama hazırlamaktır.
Doğan Cüceloğlu (16.03.2015)
