Ulviye SAVTUR
Ulviye SAVTUR
ulviye@sanatlayasam.net
XX. YÜZYIL TÜRK EDEBİYATI HAKKINDA KISA TARİHİ BİLGİ
  • 0
  • 492
  • 12 Temmuz 2021 Pazartesi
  • +
  • -

XX. YÜZYIL TÜRK EDEBİYATI HAKKINDA KISA TARİHİ BİLGİ

Yirminci yüzyıl başlarında Türk edebiyatında muhtelif zevk, tarz ve fikir mücadeleleri devam etmekle beraber, tarihin akışı, yeni hayat ve halkın zevki,problemleri çözmüş bulunuyordu. Divan edebiyatı ortadan kalktı. Tekke edebiyatının eski çevreleri kalmadı. Fransız taklitçisi Edebiyat-ı Cedide ifratlarından sıyrıldı. Dilde sade Türkçe hakim oldu. Nazımda aruz vezni yerini hece veznine terketti. Gelişmekte devam eden saz şiiri, kendisine doğru gelen yeni edebiyat içinde yer aldı. Bütün bunlar, hayatın ve tekâmül edip değişen yeni Türk cemiyetinin bünyesi icabı idi. Türk cemiyetini, sınıfsız, milli ve asrî bir devlet haline getiren Cumhuriyet inkılâbı bu hareketleri perçinledi. Eski tarzların her birinden kendine lâzım olan milli unsurları ve Avrupa’dan yeni şekilleri alarak teşekkül etmiş bulunan yeni edebiyat, bütün millete mal olabilecek vasıflar kazandı.

Bu edebiyatın şiirde öncüsü olan Mehmet Emin en mühim eserlerini bu yüzyıl içinde verdi. Onunla birlikte Milli Edebiyatçılar adını alan yazarların en mühimlerinden olan Ziya Gökalp, sade dille ve hece vezniyle milli şiirler yazdığı gibi, edebiyata, fikir ve ruh bakımından da milliyeti ve Türkçülüğü getirdi. Aynı grubun değerli ve ateşli bir temsilcisi olan Ömer Seyfettin çok cazip hikayelerindeki canlı ve güzel sade Türkçe ile yeni edebiyatın kesin zaferini sağladı. Enis Behiç, Halit Fahri, Orhan Seyfi, Yusuf Ziya, Faruk Nafiz, Salih Zeki gibi şairler, milli edebiyatçıların yolundan giderek, hece veznini geniş bir şekilde incelediler. Yeni tarz da şiiri biraz daha hayata ve hayatın teferruatına doğru götüren daha ileri ve daha değerli şairler yetişti. Necip Fazıl ruh âleminin mistik ürperişlerini aksettiren şiirler yazdı. Ömer Bedrettin, güzel bir Türkçe ile yerli duyguları yazdı. Ahmet Muhip ile Cahit Sıtkı hece veznini daha serbest ve tabiî bir şekilde duraksız kullanarak başarılı şiirler yazdılar. Başta Orhan Veli olmak üzere birçok yeni şairler, serbest nazımla, tabiî ve güzel bir Türkçe ile şiirler de meydana getirdiler.

Aruz veznine bağlı kalan Mehmet Akif ile Yahya Kemal, dil ve ruh bakımından yeni ve millî şiirler verdiler. Mehmet Akif Ersoy’un İstiklâl Marşı Türk’ün sesini, gücünü bütün cihana duyurdu. Ahmet Haşim ise gittikçe sadeleşen bir dille tamamen şahsî ve orijinal, sembolist şiirler yazdı. Eski saz şiiri şekline yeni bir ruh veren Rıza Tevfik de çok sevilen şiirler meydana getirdi.

Roman sahasında Halit Ziya, yeni zevke uygun değerli eserler yazdı ve dili Osmanlıca olan bazı eserlerini sade Türkçeye çevirdi. Ondokuzuncu yüzyıl sonlarında sade Türkçe ile ve millî bir ruhla yazan Hüseyin Rahmi ve Ahmet Hikmet, bu yüzyıl içinde değerli romanlar ve hikâyeler yazdılar. Modern roman ve hikaye yazarlarımızın en tanınmışları olan Halide Edip, Yakup Kadri, Reşat Nuri,Fahri Celal Göktulga, Peyami Safa, yeni edebiyatın her bakımından geniş ve değerli eserlerini meydana getirdiler. Bunlardan sonra Memduh Şevket Esendal, Sait Faik Abasıyanık, Orhan Kemal, Orhan Hançerlioğlu, Yaşar Kemal ve Haldun Taner gibi daha yeni hikayeciler de yetişti.

 

Tiyatro sahasında, manzum, mensur, trajedi ve komedi eserleri yazan birçok şahsiyetler bulunmakla beraber, bilhassa tiyatro eseri müellifi olarak belirenlere az rastlanmaktadır. Reşat Nuri çeşitli piyesleriyle, Halit Fahri manzum trajedileriyle, Musahipzade Celâl ve İbnürrefik Ahmet Nuri komedileriyle, en çok tanınanlardandır. Son yılların tiyatro yazarları arasında Orhan Asena, Turgut Özakman, Refik Erduran gibi isimler göze çarpmaktadır.

Ondokuzuncu yüzyıl sonlarında sade Türkçe ile ve halk zevkiyle roman, hikaye eserleri yazan Ahmet Rasim, bu yüzyıl içinde en değerli eserlerini vermiştir. Falih Rıfkı enteresan seyahat eserleri yazmıştır. Ziya Gökalp’in açtığı yolda yürüyerek edebiyatımızı ilm’i bir şekilde tetkik eden Fuat Köprülü, edebiyat tarihimiz üzerinde değerli eserler meydana getirmiştir. Bugünkü edebiyatımızda, tarih, tenkid, biyografi, ilmî ve felsefî tetkik gibi her cinsten eserler vücuda getiren yazarlar da bulunmaktadır.

Hazırlayan : UlviyeSavtur

Kaynak: Vasfi Mahir Kocatürk/Türk Edebiyatı Antolojisi

Mürekkep Kültür Sanat edebiyat Serisi:1 / 2007 / Ulviye Savtur

Sosyal Medyada Paylaşın:

Düşüncelerinizi bizimle paylaşırmısınız ?

  • Koç
  • Boğa
  • İkizler
  • Yengeç
  • Aslan
  • Başak
  • Terazi
  • Akrep
  • Yay
  • Oğlak
  • Kova
  • Balık
KOÇ BURCU YORUMU

Bugün etrafınızdaki insanların duygularına ve ihtiyaçlarına daha fazla odaklanabilirsiniz. Empati kurmak ve anlayışlı olmak, ilişkilerinizde olumlu etkiler yaratabilir. Kendinizi ifade etme konusunda daha açık olmaya ve duygularınızı paylaşmaya özen gösterin. İş hayatınızda hedeflerinize odaklanmak ve planlarınızı gerçekleştirmek için harekete geçebilirsiniz. Kendinize güvenin ve enerjinizi olumlu yönde kullanın. Kariyer hayatınızda önemli adımlar atabilirsiniz.

BOĞA BURCU YORUMU

Merhaba! Bugün Boğa burcunun insanlar için, duygusal konularda daha sağlam adımlar atmanın ve ilişkilerde daha sabırlı olmanın önemli olabileceği bir gündür. Kendinize zaman ayırarak hedeflerinizi gözden geçirebilir ve ileriye yönelik planlar yapabilirsiniz. Sağlığınıza ve beslenmenize dikkat etmeniz gerekebilir. İş hayatında ise yaratıcılığınızı ön plana çıkararak projelerinizi hızla ilerletebilir ve dikkat çekebilirsiniz. Ekip çalışmalarında liderlik vasıflarınızı sergileyebilir ve işbirliklerinden faydalanabilirsiniz. Enerjinizi doğru yönlendirdiğiniz sürece, başarılı ve keyifli bir gün geçirebilirsiniz.

İKİZLER BURCU YORUMU
YENGEÇ BURCU YORUMU

Tabii ki! Bugün, duygusal konularda derin düşünceler içine dalabilirsiniz. İlişkilerinizde daha hassas olabilir, sevdiklerinizle daha derin ve anlamlı konuşmalar yapabilirsiniz. İçinizdeki duyguları daha net bir şekilde ifade edebilir ve karşınızdakilere anlatabilirsiniz. Ayrıca, bugün kendinize zaman ayırarak ruhsal huzur bulabilirsiniz. Hastalıklara karşı dikkatli olmakta fayda var, sağlığınıza özen göstermelisiniz.

ASLAN BURCU YORUMU

Bugün, Aslan burcundakiler için ilişkilerde iletişim konularına dikkat etmek önemli olabilir. Sevdiklerinizle anlaşmazlık yaşamamak için karşı tarafın duygularını anlamaya çalışmalı ve empati göstermelisiniz. Aynı zamanda bugün kendinize ve yaşamınızdaki hedeflere odaklanmak için uygun bir zaman olabilir. Enerjinizi olumlu şeylere odaklayarak keyifli bir gün geçirebilirsiniz.

BAŞAK BURCU YORUMU

Tabii ki! Başak burcunun günlük burç yorumu şöyle; Bugün detaylara önem vermek ve planlarınızı titizlikle uygulamak sizin için daha faydalı olabilir. Dikkatinizi dağıtacak unsurlardan uzak durmaya çalışın ve işlerinizi adım adım ilerletmeye gayret edin. İletişim konularında dikkatli olmanız gereken bir gün olabilir. Sevdiklerinizle daha sakin ve anlayışlı iletişim kurmaya çalışın.

TERAZİ BURCU YORUMU

Merhaba! Bugün, Terazi burcu için iletişim konularında çok başarılı olabilirsiniz. Özellikle sosyal çevrenizle iletişiminizi güçlendirmek ve arkadaşlarınızla keyifli zamanlar geçirmek için harika bir gün olabilir. Duygusal açıdan ise kararlarınızı mantıklı bir şekilde değerlendirmeniz gerekebilir. Sevdiklerinizle olan ilişkilerinizde dengeyi sağlamak için çaba göstermelisiniz. Keyifli bir gün geçirmeniz dileğiyle!

AKREP BURCU YORUMU

Bugün, duygusal olarak hassas olabilirsiniz ve derin düşüncelere dalabilirsiniz. İletişimde olduğunuz kişilerle derin ve anlamlı konuları paylaşmak sizi rahatlatabilir. Ancak, duygularınızı daha sakin bir şekilde ifade etmeye özen göstermelisiniz. İçsel huzur bulmak için meditasyon ya da yoga gibi aktivitelere yönelebilirsiniz. Kendinize zaman ayırarak ruhunuzu beslemeyi unutmayın.

YAY BURCU YORUMU

Arkadaşlarınıza ve aile üyelerinize ne planladığınızı ve nereye gittiğinizi bildirin, ardından onları geziye katılmaya davet edin. Bugünün Venüs-Mars bağlantısı, diğer insanları planlarınıza dahil ederek bazı ciddi liyakat puanları kazanabileceğiniz anlamına gelir.

OĞLAK BURCU YORUMU

Tabii ki! Bugün Oğlak burcu için çalışmalarınıza odaklanmak ve disiplinli adımlar atmamak önemli olabilir. Sabırlı ve kararlı olduğunuz sürece hedeflerinize ulaşabilirsiniz. İş ilişkilerinde ise dikkatli ve sağlam adımlar atmanız gerekebilir. Aşk konularında da duygularınızı net bir şekilde ifade etmeye özen göstermelisiniz. Kendinize zaman ayırmayı unutmayın.

KOVA BURCU YORUMU

Bugünün Venüs-Mars bağlantısı, haritanızın en dinamik iki açısını kesiyor, bu nedenle yaratıcı bir çabada başarılı olmak istiyorsanız, şimdi ona en iyi şansı vermenin tam zamanı. İnsanların fikirlerinize ne kadar açık olduklarına şaşırabilirsiniz.

BALIK BURCU YORUMU

Bugün duygusal olarak daha hassas olabilirsiniz. İnsanlarla iletişimdeki inceliğiniz sayesinde yanınızdakilere destek olabilir, onları rahatlatabilirsiniz. Ancak, kendi duygusal ihtiyaçlarınızı da göz ardı etmemelisiniz. İçsel dengeye odaklanmak ve kendinize zaman ayırmak için fırsatlar yaratın. Enerjinizi doğru yönlendirmek, hobilerinize zaman ayırmak veya rahatlama teknikleri kullanmak size iyi gelecektir. Kendinizi yeniden motive etmek için yapıcı düşüncelere odaklanın ve geleceğe umutla bakın.

  • ÇOK OKUNAN
  • YENİ
  • YORUM