Fotoğraf sanatçısı ve yazar M. Nevzat Hız, Çukurova’nın usta edebiyatçısı Orhan Kemal’in 25 roman ve öykü kitabını birkaç kez tarayarak iki binden fazla sözcük, deyim, atasözü ve kalıp sözün karşılıkları ve açıklamalarını derledi.
“Edebiyatımızın büyük ustalarından Orhan Kemal, Adana çocuğudur. İlk ve ortaokul eğitimini burada yapmış ve her yönüyle kendine özgü bu kültürde yetişmiş, bu atmosferi yaşamıştır” diyen Nevzat Hız, şunları söyledi:
ADANA DİLİNİN ANLATIM GÜCÜ
– Büyük usta, romanlarındaki kişileri kendi dillerinde konuşturuyor olsa da kendisi öz Türkçe yazmaya önem vermiştir. Atatürk’ün yabancı kelimelerin etkisinden arındırılmış bir Türkçe isteğiyle gerçekleştirilen 1928 Harf Devrimi ve 1932 yıllarında Dil Devrimi’ni yaşamış olması da önemlidir. Romanları ve öykülerinde kullandığı dil, futbol oynarken takım arkadaşlarının, fabrikalarda çalışan işçilerin veya tarlalarda çapa yapan, pamuk toplayan ırgatların, köylülerin ve şehirlilerin konuştuğu dildir. İyi bir gözlemci olan yazarımız dili ve anlatış biçimlerinin yanında deyimler, atasözleri ve kalıp sözler ile anlatımı güçlendirmektedir. Eserlerindeki sözcük dağarcığının zenginliğini ve Adana dilinin anlatım gücünü okuyucularına ustalıkla sunmaktadır.
TÜM KATMANLARIN DİLİ
– Adana dili, tarih boyunca çok kültürlü, kendine özgü kuralları olan, bol küfürlü, bol argolu konuşan halkın tüm katmanlarının dilidir. Bu sözlük çalışmamda sözcüklerin farklı anlamlarını değil, sadece roman ve öykülerdeki tümcelerde kullanılan anlamlarını yazdığımı belirtmek isterim. Nedeni ise gereksiz bilgi vermemek ve özellikle gençlere yardımcı olmak, ülkemize Adana dilini tanıtmak ve belgelemektir. Orhan Kemal, o yıllarda söylenen çok sayıda tekerleme, türkü, şarkı, şiir, dua, marş, nara atışmaları, çocuk oyunlarını yapıtlarında kullanarak gelecek kuşaklara aktarılmasını da sağlamıştır.
Sevgili Koç burçları, bugün uzun süredir üzerinde çalıştığınız bir projeye dair yeni bir atılım yapacaksınız. Özellikle hayallerinizi ertelememeniz gereken bir süreçtesiniz. Kendinizi en iyi şekilde ifade etmek adına biraz daha sakin kalmalısınız. Sizi ilerlemeye teşvik edecek bir enerjiye sahipsiniz.
Sevgili Boğa burçları, bugün hedeflerinizde büyük bir ilerleme kaydedeceksiniz. Net bir karar vermeden önce çevrenizde oluşan yanlış anlaşılmaları gidermek için adım atmalısınız. Aksi halde büyük bir kaousun ortasında kalarak seçim yapmak zorunda hissedebilirsiniz. Geçmişteki örümcek ağlarını temizlemeden önce ilerleme kaydetmeye çalışmayın bile.
Sevgili Yengeç burçları, bugün adımlarınızı daha temkinli bir şekilde atmalısınız. Bu sürede risk almaktan çekinebilirsiniz. Hayatınızı birdenbire tersine çevirebilecek bir maceraya balıklama atlamamaya özen göstermelisiniz. Havada kendinizi keşfetmenizi sağlayan güzel bir enerji var. Bu enerji sizin için yabancı olsa da onu kucaklamalısınız.
Sevgili Aslan burçları, bugün iletişim becerilerinize her zamankinden daha fazla güvenmelisiniz. İletişim yetenekleriniz sayesinde zorlandığınız konuların üstesinden kolaylıkla geldiğinizi fark edeceksiniz. Unutmayın tüm kapıların anahtarları sizde! Doğru anahtarı bulun ve kilidi açın.
Sevgili Başak burçları, bugün kendinizi sıkışıp kalmış gibi hissedebilirsiniz. Belki de mevcut rutininize zincirlenip kalmış hissediyorsunuz. Hayatınıza yeni bir heyecan ve düzen getirmenin zamanı geldi! Küçük değişikliklerin etkisine inamayacaksınız.
Sevgili Terazi burçları, bugün hayatınızı her yönden değerlendirdiğiniz ve kendinizle alakalı yeni cevaplar aradığınız bir gün olacak. Kendinizi anlama konusunda zorluk yaşayabilirsiniz. Ancak olayları olumlu bir şekilde değerlendirmeye ve karar vermeden önce daha emin adımlarla ilerlemeye özen göstermelisiniz.
Sevgili Akrep burçları, enerjinizi dengeli bir şekilde kullanmalısınız. Özellikle duygusal yönünüz ve mantığınızı eşit bir terazide tutmayı başardığınızda kendinize olan güveniniz artacak. Kendinizle gurur duymak ve attığınız adımlarda yere daha sağlam basmanın zamanı! Arka planda çalışmak yerine kartlarınızı açık oynayın.
Arkadaşlarınıza ve aile üyelerinize ne planladığınızı ve nereye gittiğinizi bildirin, ardından onları geziye katılmaya davet edin. Bugünün Venüs-Mars bağlantısı, diğer insanları planlarınıza dahil ederek bazı ciddi liyakat puanları kazanabileceğiniz anlamına gelir.
Sevgili Oğlak burçları, bugün yardım istemek konusunda kafanız biraz karışmış olabilir. Başkaların yardım etmeniz gereken bir gün olabilir. Özellikle çevrenizdeki insanların sizden yardım talebinde bulunmasıyla şaşkınlık yaşayabilirsiniz. Diğer insanların isteklerine cevap verirken kendinizi unutmamalısınız.
Bugünün Venüs-Mars bağlantısı, haritanızın en dinamik iki açısını kesiyor, bu nedenle yaratıcı bir çabada başarılı olmak istiyorsanız, şimdi ona en iyi şansı vermenin tam zamanı. İnsanların fikirlerinize ne kadar açık olduklarına şaşırabilirsiniz.
Sevgili Balık burçları, bugün etrafınızda gelişen potansiyel çatışmalara fazla kapılmamaya çalışın. İşiniz, olayları yatıştırmak ve duruma daha pratik bir bakış açısı getirmektir. Adımlarınızı sorgulayarak atın.