1
Pera Müzesi, yaşamını Paris’te sürdüren, kökleri İzmir ve Beyrut’a uzanan, 20. yüzyılın en üretken, çok yönlü sanatçılarından birini ressam, şair, yazar Etel Adnan’ı ağırlıyor. Eserleri hem Batı’nın hem Doğu’nun önde gelen müze ve galerilerinde sergilenen 96 yaşındaki Etel Adnan, Türkiye’de tüm dönemlerini kapsayan ilk sergisi için kaleme aldığı mektupta bakın ne diyor?
“Türkiye hep günlük hayatımın arka planında idi. Çocukken Türkçe ve Fransızca konuşuyordum. Daha sonra okulum nedeniyle Fransızca baskın çıktı. Kendimizi çoğu zaman bir Osmanlı ailesi olarak görürdük; zira babam Harbiye’den kurmay subay olarak mezun olmuştu ve Mustafa Kemal’in sınıf arkadaşıydı. Babamı bir tek Atatürk öldüğünde ağlarken görmüştüm.”
Sanatçının babası Birinci Dünya Savaşı’ndan önce İzmir’e garnizon komutanı olarak atanmış ve orada tanıştığı İzmirli genç bir Rum kadınla evlenmiş. 1922’de İzmir yangınından sonra Beyrut’a göç eden çift, hayatları boyunca İzmir özlemi çekmiş.
Beyrut’ta 1925 yılında Müslüman baba ile Hıristiyan anneden, çok dinli, çokkültürlü, çokdilli bir ortamda dünyaya gelen Etel Adnan mektubunda İzmir özleminin altını çiziyor:
“Evde bizim için İzmir yitik bir cennet gibiydi. Şehirden söz ederken ağlardık. Çocukken ufukta kocaman bulutlar görünce ‘Bu İzmir mi’ diye sorardım. Beyrut’taki plaja yüzmeye gittiğimde ‘İzmir’e gidiyorum’ derdim. Annem dünyanın hiçbir yerinde memleketindeki kadar lezzetli balık olmadığını söylerdi.”
Adnan’ın bu sözleri bana Kavafis’in “Şehir” şiirindeki o meşhur dizeleri hatırlatıyor:
“Yeni bir ülke bulamazsın, başka bir deniz bulamazsın.
Bu şehir arkandan gelecektir.”
Önce İzmir, sonra Beyrut Etel Adnan’ın arkasından gelen, kimliğini, şiirini, resmini şekillendiren şehirler kuşkusuz.
Aynen göç, sürgün, iltica kavramları gibi. Beyrut’tan sonra Paris’te Sorbonne’da sanat felsefesi ve estetik eğitimine devam eden, 1955 yılında ise Kaliforniya’ya göç eden Etel Adnan, resme burada başlıyor. San Francisco’da müzeleri, galeri geziyor. Pera Müzesi’ndeki sergide görüp bayıldığım, çizimleri akordeon gibi katlanan defter “leporello” üzerinde yapmak yönteminin sıklıkla kullanıldığı Çin, Japon sanatını keşfediyor.
Lübnan iç savaşının başlamasından (1975) üç yıl önce Lübnan’a, kendi deyişiyle “sürgünden sürgüne” dönüyor. Gazeteci olarak çalıştığı Beyrut’ta ilk kişisel sergisini açıyor. Memleketinde iç savaş sürerken yeniden “gönüllü sürgüne” Kaliforniya’ya dönüyor. Hayatını Kaliforniya, Paris, Beyrut üçgeninde sürdürüyor.
2016 yılında Londra’da ünlü Serpentine Sackler Galeri’ndeki “Dünyanın Ağırlığı” sergisinden sonra 91 yaşında medya tarafından “Sanat ikonu” olarak tanımlanıyor.
Pera Müzesi’nde açılış günü sergiyi birlikte gezdiğim, Adnan’ın hayat arkadaşı Suriyeli ressam Simone Fattal ile birlikte eşkürotör Serhan Ada’nın dediği gibi, sanatçının tüm eserleri şiir niteliğinde. Serhan Ada “Etel Adnan hem şair, hem yazar, hem halı desinatörü, hem ressam ve bu yönlerinden yalnızca biriyle anlatılamaz” derken az bile söylemiş.
Pera Müzesi’nde “Bir Ihlamur Ağacı, Ardından Bir Tane Daha” dizelerinin olduğu suluboya “leporello”ları, yağlıboya tabloları, dokuma kilimleri, seramikleri, desenleri hayranlıkla izledikten sonra hızıma alamayıp gece yarılarına kadar sanatçıyla ilgili YouTube’ları izledim.
Karşımızda 96 yaşında kendi yöntemleriyle (resimlerini yazı ya da şiir yazar gibi masasında yapıyor) üretmeye devam eden çok yönlü bir sanatçı var. Etel Adnan, yazar (Serhan Ada, Arap Kıyameti kitabını çevirdi), deneme yazarı, şair, ressam, seramik sanatçısı, halı desinatörü, illüstratör, yönetmen.
“Çeşitlilik zenginliktir” diyen sıra dışı sanatçının Pera Müzesi’ndeki 60 yıllık üretimini kapsayan sergisini kaçırmayın derim.
Tabii, Koç burcunun günlük burç yorumu şöyle; Bugün enerjiniz oldukça yüksek olacak. İçinizdeki coşkuyu dış dünyaya yansıtacak ve etrafınızdaki insanlar üzerinde olumlu bir etki bırakacaksınız. İletişim becerileriniz de oldukça güçlü olacak. Bu enerjiyi doğru yönlendirdiğiniz sürece, bugün hem iş hem de sosyal ilişkilerinizde başarılı olabilirsiniz. Kendinize olan güveninizin arttığı bir gün olacak. Bu enerjiyi kullanarak cesaret gerektiren yeni adımlar atabilirsiniz. Keyifli bir gün geçirmeniz dileğiyle!
Merhaba! Bugün ilişkilerinizde daha anlayışlı ve şefkatli bir tutum sergileyebilirsiniz. İletişim becerilerinizle çevrenizdeki insanlarla daha iyi anlaşabileceksiniz. Kendinize zaman ayırarak içsel huzurunuzu ve dengeyi sağlayabilirsiniz. Kendinize olan güveninizi artırarak projelerinizi daha başarılı bir şekilde tamamlayabilirsiniz. Özellikle finansal konularda dikkatli olmanızda fayda var. Ufak tefek sağlık sorunlarına karşı özenli olmalısınız. Keyifli bir gün geçirmenizi dilerim.
Merhaba! Bugün, duygusal bir denge içinde olabilirsiniz. İçsel dünyanıza odaklanmak ve duygularınızı dinlemek için sakin bir zaman geçirebilirsiniz. Kendinize ve duygularınıza zaman ayırarak, iç huzurunuzu ve dengeyi sağlayabilirsiniz. Ayrıca, sevdiklerinizle keyifli vakit geçirmek de bugün size iyi gelebilir. İyi bir gün geçirmenizi dilerim!
Bugün, Aslan burcu için iletişim konularına odaklanmanın faydalı olabileceği bir gün olabilir. Özellikle iş ortaklıkları, anlaşmalar veya yakın ilişkilerde iletişim ve anlayış önemli olacaktır. Kendinizi net bir şekilde ifade etmeye çalışın ancak karşınızdakileri de dinlemeyi ihmal etmeyin. Aynı zamanda, günlük rutininizde yapmanız gereken işleri planlayarak, disiplinli bir şekilde ilerlemeye dikkat edin. Enerjinizi olumlu ve yapıcı şekilde kullanarak başarılı bir gün geçirebilirsiniz.
Bugün detaylara fazla takılabilirsiniz, bu nedenle büyük resmi gözden kaçırma riskiniz olabilir. Dikkatinizi odağınızda tutarak hedeflerinize odaklanmanız önemli olacaktır. Ayrıca, sağlığınıza dikkat etmeyi ihmal etmeyin ve günlük rutininizde sağlıklı alışkanlıklara yer verin. Özellikle beslenmenize özen göstermeniz gerekebilir.
Merhaba! Bugün Terazi burcu için iletişim becerilerinizin ön planda olduğu bir gün olabilir. Kendinizi net ve açık bir şekilde ifade edebilir, etrafınızdaki insanlarla daha iyi anlaşabilirsiniz. İkili ilişkilerinizde de uyumlu ve anlayışlı davranarak ilişkilerinizi kuvvetlendirebilirsiniz. Bugün duygusal dengeyi korumak ve hayatın tadını çıkarmak için kendinize zaman ayırmanız önemli olabilir. Keyifli bir gün geçirmeniz dileğiyle!
Merhaba! Bugün, Akrep burcu için duygusal anlamda derin düşüncelere dalarak kendi iç dünyanı keşfetmek için uygun bir gün olabilir. İlişkilerinde derinleşmeye ve daha fazla anlayış geliştirmeye odaklanabilirsin. Aynı zamanda bugün, sezgilerine ve içgüdülerine güvenerek önemli kararlar alabilirsin. Kendini geliştirmeye ve dönüşmeye açık olman, bugün senin için büyük fırsatlar getirebilir. Enerjini doğru yönlendirerek başarılı adımlar atabilirsin. Umarım günün keyifli geçer!
Arkadaşlarınıza ve aile üyelerinize ne planladığınızı ve nereye gittiğinizi bildirin, ardından onları geziye katılmaya davet edin. Bugünün Venüs-Mars bağlantısı, diğer insanları planlarınıza dahil ederek bazı ciddi liyakat puanları kazanabileceğiniz anlamına gelir.
Bugün kendinizi daha enerjik ve motive hissedebilirsiniz. Geleceğe dair hedeflerinizi belirlemek ve bu hedefler doğrultusunda adımlar atmaktan keyif alabilirsiniz. Aynı zamanda, duygularınızı açıkça ifade etmekte zorlanabilirsiniz. İlişkilerinizde iletişimde açık olmaya özen gösterin. Kendinize zaman ayırarak içsel dengeye odaklanmak size iyi gelebilir.
Bugünün Venüs-Mars bağlantısı, haritanızın en dinamik iki açısını kesiyor, bu nedenle yaratıcı bir çabada başarılı olmak istiyorsanız, şimdi ona en iyi şansı vermenin tam zamanı. İnsanların fikirlerinize ne kadar açık olduklarına şaşırabilirsiniz.
Bugün duygusal olarak daha hassas olabilirsiniz. İnsanlarla iletişimdeki inceliğiniz sayesinde yanınızdakilere destek olabilir, onları rahatlatabilirsiniz. Ancak, kendi duygusal ihtiyaçlarınızı da göz ardı etmemelisiniz. İçsel dengeye odaklanmak ve kendinize zaman ayırmak için fırsatlar yaratın. Enerjinizi doğru yönlendirmek, hobilerinize zaman ayırmak veya rahatlama teknikleri kullanmak size iyi gelecektir. Kendinizi yeniden motive etmek için yapıcı düşüncelere odaklanın ve geleceğe umutla bakın.
1
2
3
4
5
6
