Talking Heads grubunun kurucusu David Byrne’ün kaleme aldığı “Müzik Nasıl İşler” adlı kitap dilimize de çevrildi. Söyleşi yaptığımız ünlü müzisyen “Müzik hem bedenle hem de kafayla ilişkilidir. Kavanozda beyin değiliz biz” diyor
– “Müzik Nasıl İşler” adlı kitabınız aslında sizin çok bilmediğimiz bir yanınızı da gösterdi bize. Akademik bir yayın kadar derinlikli ve kapsamlı bir çalışma olmuş. Bu kitabı kaç yılda bitirdiniz?
Bölümlerin çok küçük bir kısmı eski konuşma ve denemelerimden alıntı. Mesela müzik ve mimarlık ile ilgili olan bölüm TED konuşmasından alıntı. Ama geri kalanın çoğu kitabın ne hakkında olacağını görebildiğimde ortaya çıktı. Kitabın son halini alması sanırım 2-3 yılı buldu.
– Kitabınızın hemen başlarında aynı müziği farklı bir bağlamda dinlemenin o müziğe bambaşka bir anlam kazandırdığını söylüyorsunuz. Bugün, özellikle de bu Covid-19 pandemisi sürerken her türlü müziği dijital ortamda dinlemeye başladık. Sizce dünyada bugün müziğin anlamı nasıl şekilleniyor?
Diğer sanat formları gibi müzik de içinde yaratıldığı bağlam içinde bir anlama ve yıllar sonra farklı bir bağlamda farklı bir anlama sahiptir. Kalabalık bir kulüpte olmakla ilgili bir şarkı eskiden kutlama anlamında olabilirdi, ama şimdi, şu anda, tuhaf ve riskli bir davranış gibi gelebilir, hatta rahatsız edici bulunabilir.
– Konser dinleme alışkanlıklarının 20. yüzyıldaki değişimini anlattığınız bölümde “En başından beri niyet baş ile bedeni birbirinden ayırmakmış” diyorsunuz. Müthiş bir tespit gerçekten. Sizin müzisyen olarak bu ayrımda bir tercihiniz var mı peki ve varsa bu tercihinizi nasıl nedenselleştiriyorsunuz?
Bana öyle geliyor ki, müzikte ortaya çıkan ve ifade edilen bu baş ve beden ayrımı, derin dini ve kültürel âdetlerin bir sonucudur. Bazı dini ve kültürel geleneklerde vücut tehlikeli, baştan çıkarıcı, rasyonel olmayan bir şeymiş gibi düşünülüyor ve bu nedenle kontrol altında tutulması gereken bir şey olarak görülüyor.
Müziğin gücü ise tüm dünyada tanınır. Müzik her zaman aynı anda hem bedenle hem de kafayla ilişkilidir. Ama örneğin Batıda’ki konser salonları, inanılmaz duygusal müzik çalmalarıyla bedeni müzikal deneyimden kovma ve uzaklaştırma girişimleri olarak bizi hareketsiz ve sessizce oturmaya zorlar. Bu imkânsız bir hedef, biz “kavanozda beyin” değiliz, fiziksel benliğimiz her zaman kim olduğumuzun bir parçası.
– Her türlü format savaşının ardından kaliteli müzik dinlemek isteyenlerin baskısı ve ticari bir potansiyel olduğunun anlaşılmasıyla son yıllarda yeniden plak (vinyl) formatının döndüğünü gördük. Ne düşünüyorsunuz bu dönüşe dair?
Birçoğu için bu, hiç yaşamadıkları bir zamanın nostaljisidir! Bununla birlikte, iyi yapılmış bir vinyl kaydı dinleme deneyimi, streaming parçaları dinlemekten çok farklıdır. Kişi bilinçli olarak dinleme eğilimindedir, dolayısıyla plağın tamamını kesintisiz olarak dinler. İnsanların neden bu deneyimden, bu şekilde müzik dinlemekten hoşlandığını anlayabiliyorum. Ve evet, tuhaf bir şekilde, iyi yapılmış vinyllerde müziğin zenginliği birçok CD’de olduğundan daha yüksektir.
– Talking Heads kendine has bir tınısı (sound) olan bir gruptu. Grubun bu karakterinin oluşmasında tesadüfün ya da şansın rolü ne kadardı? Yoksa her şeyi başından biri belli bir plan çerçevesinde mi tasarladınız?
Ha ha. Herhangi bir plan yoktu ama eleme yoluyla yaratma gibi bir şey geçerliydi. Yapmamaya karar verdiğimiz şey, kim olduğumuzu tanımlamanın bir yolu oldu. Mevcut görünümleri ve sesleri benimsemek yerine, her şeyi azaltmaya ve sıfırdan başlamaya karar verdik. Böylece kendimizi iyi hissettirecek ve bize doğru gelecek hareket ve tınıların hangileri olduğunu keşfedebilecektik.
– Spike Lee’nin “American Utopia” filminden de söz edelim istiyorum. Nasıl bir araya geldiniz, ilk fikir kimden çıktı ve nasıl bir ön hazırlık yaptınız?
Spike Lee ile?
Spike ve ben yıllar önce tanıştık ve uzun süredir filmlerinin hayranıyım. Ona mesaj attım ve gösterimizi izlemesi için davet ettim. Gösteriyi filme aktarma isteğimden zaten bahsetmiştim. Geldi ve gösteriye bayıldı – sonra filmi çekmek ve düzenlemek için para aramaya başladık. Spike ve sık sık birlikte çalıştığı görüntü yönetmeni Ellen Kuras defalarca gösteriye geldi. Her şarkıyı ve monoloğu nasıl çekeceklerini planladılar, hiçbiri tesadüfi değildi.
– Türk müziğinden haberdar mısınız? Bildiğinizi, dinlediğiniz isimler var mı?
Evet, Türk müziğinden haberdarım- eski Sezen Aksu ve Barış Manço kayıtlarından bazılarını seviyorum… ve Baba Zula ve Taksim Trio’yu da seviyorum.
Bugün etrafınızdaki insanların duygularına ve ihtiyaçlarına daha fazla odaklanabilirsiniz. Empati kurmak ve anlayışlı olmak, ilişkilerinizde olumlu etkiler yaratabilir. Kendinizi ifade etme konusunda daha açık olmaya ve duygularınızı paylaşmaya özen gösterin. İş hayatınızda hedeflerinize odaklanmak ve planlarınızı gerçekleştirmek için harekete geçebilirsiniz. Kendinize güvenin ve enerjinizi olumlu yönde kullanın. Kariyer hayatınızda önemli adımlar atabilirsiniz.
Merhaba! Bugün Boğa burcunun insanlar için, duygusal konularda daha sağlam adımlar atmanın ve ilişkilerde daha sabırlı olmanın önemli olabileceği bir gündür. Kendinize zaman ayırarak hedeflerinizi gözden geçirebilir ve ileriye yönelik planlar yapabilirsiniz. Sağlığınıza ve beslenmenize dikkat etmeniz gerekebilir. İş hayatında ise yaratıcılığınızı ön plana çıkararak projelerinizi hızla ilerletebilir ve dikkat çekebilirsiniz. Ekip çalışmalarında liderlik vasıflarınızı sergileyebilir ve işbirliklerinden faydalanabilirsiniz. Enerjinizi doğru yönlendirdiğiniz sürece, başarılı ve keyifli bir gün geçirebilirsiniz.
Tabii ki! Bugün, duygusal konularda derin düşünceler içine dalabilirsiniz. İlişkilerinizde daha hassas olabilir, sevdiklerinizle daha derin ve anlamlı konuşmalar yapabilirsiniz. İçinizdeki duyguları daha net bir şekilde ifade edebilir ve karşınızdakilere anlatabilirsiniz. Ayrıca, bugün kendinize zaman ayırarak ruhsal huzur bulabilirsiniz. Hastalıklara karşı dikkatli olmakta fayda var, sağlığınıza özen göstermelisiniz.
Bugün, Aslan burcundakiler için ilişkilerde iletişim konularına dikkat etmek önemli olabilir. Sevdiklerinizle anlaşmazlık yaşamamak için karşı tarafın duygularını anlamaya çalışmalı ve empati göstermelisiniz. Aynı zamanda bugün kendinize ve yaşamınızdaki hedeflere odaklanmak için uygun bir zaman olabilir. Enerjinizi olumlu şeylere odaklayarak keyifli bir gün geçirebilirsiniz.
Tabii ki! Başak burcunun günlük burç yorumu şöyle; Bugün detaylara önem vermek ve planlarınızı titizlikle uygulamak sizin için daha faydalı olabilir. Dikkatinizi dağıtacak unsurlardan uzak durmaya çalışın ve işlerinizi adım adım ilerletmeye gayret edin. İletişim konularında dikkatli olmanız gereken bir gün olabilir. Sevdiklerinizle daha sakin ve anlayışlı iletişim kurmaya çalışın.
Merhaba! Bugün, Terazi burcu için iletişim konularında çok başarılı olabilirsiniz. Özellikle sosyal çevrenizle iletişiminizi güçlendirmek ve arkadaşlarınızla keyifli zamanlar geçirmek için harika bir gün olabilir. Duygusal açıdan ise kararlarınızı mantıklı bir şekilde değerlendirmeniz gerekebilir. Sevdiklerinizle olan ilişkilerinizde dengeyi sağlamak için çaba göstermelisiniz. Keyifli bir gün geçirmeniz dileğiyle!
Bugün, duygusal olarak hassas olabilirsiniz ve derin düşüncelere dalabilirsiniz. İletişimde olduğunuz kişilerle derin ve anlamlı konuları paylaşmak sizi rahatlatabilir. Ancak, duygularınızı daha sakin bir şekilde ifade etmeye özen göstermelisiniz. İçsel huzur bulmak için meditasyon ya da yoga gibi aktivitelere yönelebilirsiniz. Kendinize zaman ayırarak ruhunuzu beslemeyi unutmayın.
Arkadaşlarınıza ve aile üyelerinize ne planladığınızı ve nereye gittiğinizi bildirin, ardından onları geziye katılmaya davet edin. Bugünün Venüs-Mars bağlantısı, diğer insanları planlarınıza dahil ederek bazı ciddi liyakat puanları kazanabileceğiniz anlamına gelir.
Tabii ki! Bugün Oğlak burcu için çalışmalarınıza odaklanmak ve disiplinli adımlar atmamak önemli olabilir. Sabırlı ve kararlı olduğunuz sürece hedeflerinize ulaşabilirsiniz. İş ilişkilerinde ise dikkatli ve sağlam adımlar atmanız gerekebilir. Aşk konularında da duygularınızı net bir şekilde ifade etmeye özen göstermelisiniz. Kendinize zaman ayırmayı unutmayın.
Bugünün Venüs-Mars bağlantısı, haritanızın en dinamik iki açısını kesiyor, bu nedenle yaratıcı bir çabada başarılı olmak istiyorsanız, şimdi ona en iyi şansı vermenin tam zamanı. İnsanların fikirlerinize ne kadar açık olduklarına şaşırabilirsiniz.
Bugün duygusal olarak daha hassas olabilirsiniz. İnsanlarla iletişimdeki inceliğiniz sayesinde yanınızdakilere destek olabilir, onları rahatlatabilirsiniz. Ancak, kendi duygusal ihtiyaçlarınızı da göz ardı etmemelisiniz. İçsel dengeye odaklanmak ve kendinize zaman ayırmak için fırsatlar yaratın. Enerjinizi doğru yönlendirmek, hobilerinize zaman ayırmak veya rahatlama teknikleri kullanmak size iyi gelecektir. Kendinizi yeniden motive etmek için yapıcı düşüncelere odaklanın ve geleceğe umutla bakın.