1
Neş’e Erdok, evet, her daim çok üretken bir sanatçı ama Yapı Kredi bomontiada’daki son sergisi gösteriyor ki muhtemelen hayatının en verimli döneminde. O kadar ki sergide yer alan eserlerden biri katalog baskıya girdiğinde hazır değilken hatta belki de ortada yokken sergiye yetişmiş! Bunun da bir sebebi olmalı elbette; bu üretkenliğin, bu yarın yokmuşcasına resim yapmanın, bu büyük çabanın… Sergi mekânında bir araya gelip konuştuğumuz Erdok’la sohbetimiz de buradan başlıyor zaten:
“Aslında her şey 2019’daki hastalığımla başladı. Hemolitik anemi geçirdim. Onun tedavisi sırasında çok kortizon yapıldı ve sonuç olarak önemli bir kas zayıflığı oldu bende. Zor yürümeye başladım. O sırada da bir çocuk hastalığına tutuldum. Beşinci hastalık diye bir şey… Çocuklarda çok kısa sürede geçen bir hastalık ama beni çok kötü etkiledi. Derken bir gün evde bayıldım, beni apar topar Amerikan Hastanesi’nin aciline götürdüler. Kendimi kaybettim, artık bilmiyorum ne kadar sürdü ama ağır bir hemolitik anemi geçirdim. Üç ay hastanede kaldım. Sağ kolumu da kullanamıyordum. Hastaneden eve gittiğimde de evde fizik tedaviye başlandı. Hastalanmadan önce yaptığım, yarım kalmış bir resmim vardı, ‘Göç’ diye, ona çalışayım dedim. Tabii pandemi çıkınca da bizi eve kapattılar biliyorsunuz, benim yaşımdakileri… Ama resim yapmak biraz kapanmaktır yani, kapanıp resim yaparsınız.”
– Son yıllarda Türkiye çok fazla göç alan bir ülkeye dönüştü. Bazı resimleriniz tamamen bu konuya adanmış. Ne düşünüyorsunuz, bu meseleye dair?
Benim ailem, hem anne hem baba tarafı Rumelili. Babam Üsküp doğumlu… Balkan Savaşı sırasında, 1912-13, kaçıyorlar… Bir çıkın, kucaklarında çocukları falan öyle geliyorlar. Kuşadası’nda karaya çıkıyorlar vapurdan, sonra Bandırma’ya, orada Rumlar var, Yunan gemileri falan geliyor sahile, Bandırma’yı yakıyorlar Rumlar giderken Türk ordusu geliyor falan, onları dedemler çok anlatırdı. Camiye kapatmışlar dedemleri falan filan. Oradan Gönen’e gidiyorlar, Gönen’den Manisa’ya… Manisa’da hatta bir akıl hastanesivari bir yer, dedemi oraya müdür yapıyorlar, herhangi bir ilgisi olmamasına rağmen… Bir de kaçan Rumların bir bağını, evini veriyorlar. Fakat dedem istemiyor. Alıyor ailesini, İstanbul’a geliyor, at arabasıyla. İstanbul’da bir süre bir camide kalıyorlar, ondan sonra Üsküdar’da bitmemiş bir ahşap ev alıyorlar, öyle devam ediyor. Yani Rumelili göçmen bizim aile. hep anlatırlar bu göç olayını, çektikleri zorlukları… Şimdi yeni gördüğümüz göçmenler de çok acıklı aslında… Ülkesini bırakıp kaçmak çok zor bir şey. Yani ben öyle niye geldiler falan diye bakamıyorum. Herkesin başına gelebilir böyle bir şey.
– Etrafınızda olupbitenlere karşı resimlerinizle tepki veriyorsunuz. Manavgat’taki yangını da çizmişsiniz…
O tabii müthiş bir olay, cehennem gibi bir şeydi. Televizyona Sarı Keçililer diye bir grupta bir kadın çıktı… Köylü, kendi kendini yetiştirmiş bir kadın, müthiş güzel konuştu… Hayvanları var, keçileri, develeri falan… Spiker ona hayvanlarınız diyordu, o dedi ki onlar bizim yoldaşlarımız… Müthiş bir şeydi yani… Yine sonra spiker keçi deyince, kadın dedi ki onların isimleri var, işte şu İnci, bu bilmem ne, isimlerini saydı, yani müthiş bir hayvan ve insan sevgisi. Keçiler dedi kadın, ormanın yerdeki yapraklarını yerler, o zaman yangın çıkmaz… Kurumuş yapraklar yanar, biz biliriz bunları dedi. Yani müthiş bir eleştiri getirdi orada. O resme hatta ben öyle bir kadın da koydum, çiçekli elbiseli…
– Şu da ilgimi çekti doğrusu, bir iki resim hariç her resimde mutlaka kedi ya da kediler var…
Evet, aslında başlangıçtan beri bende hep bir kedi var resimlerimde. Benim kedim yok. Olmaması sevgiyi daha çok artırıyor galiba… Şey de öyle değil midir, en büyük aşklar kavuşamayanların aşkıdır. Artık kedi benim imzam gibi oldu, kendimi resme o şekilde sokuyorum.
– Kendinizi kediyle özdeşleştiriyorsunuz bir anlamda…
Evet. Eskiden çok fazla sokak satıcısı çizerdim ve bana hep size çok benziyor bu insanlar derlerdi. O da bir çeşit özdeşleşme aslında.
‘BEN OKUMAYI CUMHURİYET’LE ÖĞRENDİM’
– Resim yapmak dışında nasıl geçiyor günleriniz?
Çok okurum ben. Yeni kitapları takip etmeye çalışıyorum. Ben çok eski Cumhuriyet okuruyum, okumayı Cumhuriyet ile söktüm, o kadar eski… Daha okula gitmeden, C-u-m, cum-hu-ri falan diye… Ve Cumhuriyet’te o dönem roman tefrika edilirdi. “Cüzzamlı Kadınlar” diye bir roman vardı mesela. Sonra Yaşar Kemal’in “Teneke”si. Daha sonraları Aziz Nesin’in yazıları. Bedri Rahmi’nin Anadolu seyahatlerinde yazdıkları, siyah-beyazlarıyla basarlardı onları. Sonra Burhan Felek, sayfanın sağında bir sütunu olurdu onun. Cumhuriyet’i ben hiç bırakmadım.
Bugün etrafınızdaki insanların duygularına ve ihtiyaçlarına daha fazla odaklanabilirsiniz. Empati kurmak ve anlayışlı olmak, ilişkilerinizde olumlu etkiler yaratabilir. Kendinizi ifade etme konusunda daha açık olmaya ve duygularınızı paylaşmaya özen gösterin. İş hayatınızda hedeflerinize odaklanmak ve planlarınızı gerçekleştirmek için harekete geçebilirsiniz. Kendinize güvenin ve enerjinizi olumlu yönde kullanın. Kariyer hayatınızda önemli adımlar atabilirsiniz.
Merhaba! Bugün Boğa burcunun insanlar için, duygusal konularda daha sağlam adımlar atmanın ve ilişkilerde daha sabırlı olmanın önemli olabileceği bir gündür. Kendinize zaman ayırarak hedeflerinizi gözden geçirebilir ve ileriye yönelik planlar yapabilirsiniz. Sağlığınıza ve beslenmenize dikkat etmeniz gerekebilir. İş hayatında ise yaratıcılığınızı ön plana çıkararak projelerinizi hızla ilerletebilir ve dikkat çekebilirsiniz. Ekip çalışmalarında liderlik vasıflarınızı sergileyebilir ve işbirliklerinden faydalanabilirsiniz. Enerjinizi doğru yönlendirdiğiniz sürece, başarılı ve keyifli bir gün geçirebilirsiniz.
Tabii ki! Bugün, duygusal konularda derin düşünceler içine dalabilirsiniz. İlişkilerinizde daha hassas olabilir, sevdiklerinizle daha derin ve anlamlı konuşmalar yapabilirsiniz. İçinizdeki duyguları daha net bir şekilde ifade edebilir ve karşınızdakilere anlatabilirsiniz. Ayrıca, bugün kendinize zaman ayırarak ruhsal huzur bulabilirsiniz. Hastalıklara karşı dikkatli olmakta fayda var, sağlığınıza özen göstermelisiniz.
Bugün, Aslan burcundakiler için ilişkilerde iletişim konularına dikkat etmek önemli olabilir. Sevdiklerinizle anlaşmazlık yaşamamak için karşı tarafın duygularını anlamaya çalışmalı ve empati göstermelisiniz. Aynı zamanda bugün kendinize ve yaşamınızdaki hedeflere odaklanmak için uygun bir zaman olabilir. Enerjinizi olumlu şeylere odaklayarak keyifli bir gün geçirebilirsiniz.
Tabii ki! Başak burcunun günlük burç yorumu şöyle; Bugün detaylara önem vermek ve planlarınızı titizlikle uygulamak sizin için daha faydalı olabilir. Dikkatinizi dağıtacak unsurlardan uzak durmaya çalışın ve işlerinizi adım adım ilerletmeye gayret edin. İletişim konularında dikkatli olmanız gereken bir gün olabilir. Sevdiklerinizle daha sakin ve anlayışlı iletişim kurmaya çalışın.
Merhaba! Bugün, Terazi burcu için iletişim konularında çok başarılı olabilirsiniz. Özellikle sosyal çevrenizle iletişiminizi güçlendirmek ve arkadaşlarınızla keyifli zamanlar geçirmek için harika bir gün olabilir. Duygusal açıdan ise kararlarınızı mantıklı bir şekilde değerlendirmeniz gerekebilir. Sevdiklerinizle olan ilişkilerinizde dengeyi sağlamak için çaba göstermelisiniz. Keyifli bir gün geçirmeniz dileğiyle!
Bugün, duygusal olarak hassas olabilirsiniz ve derin düşüncelere dalabilirsiniz. İletişimde olduğunuz kişilerle derin ve anlamlı konuları paylaşmak sizi rahatlatabilir. Ancak, duygularınızı daha sakin bir şekilde ifade etmeye özen göstermelisiniz. İçsel huzur bulmak için meditasyon ya da yoga gibi aktivitelere yönelebilirsiniz. Kendinize zaman ayırarak ruhunuzu beslemeyi unutmayın.
Arkadaşlarınıza ve aile üyelerinize ne planladığınızı ve nereye gittiğinizi bildirin, ardından onları geziye katılmaya davet edin. Bugünün Venüs-Mars bağlantısı, diğer insanları planlarınıza dahil ederek bazı ciddi liyakat puanları kazanabileceğiniz anlamına gelir.
Tabii ki! Bugün Oğlak burcu için çalışmalarınıza odaklanmak ve disiplinli adımlar atmamak önemli olabilir. Sabırlı ve kararlı olduğunuz sürece hedeflerinize ulaşabilirsiniz. İş ilişkilerinde ise dikkatli ve sağlam adımlar atmanız gerekebilir. Aşk konularında da duygularınızı net bir şekilde ifade etmeye özen göstermelisiniz. Kendinize zaman ayırmayı unutmayın.
Bugünün Venüs-Mars bağlantısı, haritanızın en dinamik iki açısını kesiyor, bu nedenle yaratıcı bir çabada başarılı olmak istiyorsanız, şimdi ona en iyi şansı vermenin tam zamanı. İnsanların fikirlerinize ne kadar açık olduklarına şaşırabilirsiniz.
Bugün duygusal olarak daha hassas olabilirsiniz. İnsanlarla iletişimdeki inceliğiniz sayesinde yanınızdakilere destek olabilir, onları rahatlatabilirsiniz. Ancak, kendi duygusal ihtiyaçlarınızı da göz ardı etmemelisiniz. İçsel dengeye odaklanmak ve kendinize zaman ayırmak için fırsatlar yaratın. Enerjinizi doğru yönlendirmek, hobilerinize zaman ayırmak veya rahatlama teknikleri kullanmak size iyi gelecektir. Kendinizi yeniden motive etmek için yapıcı düşüncelere odaklanın ve geleceğe umutla bakın.
1
2
3
4
5
6
