1
Ferhan Şensoy, kocaman bir dünya demek benim gibi bir tiyatro sevdalısı için. Ferhan Şensoy, bir tiyatro okulu demek benim gibi öğrenciliği hiç bitmeyen oyuncular için. Ferhan Şensoy, aklımızdan geçen ama bir türlü dile getiremediklerimizi cesurca sahneden söyleyen duyarlı bir sanatçı demek ülkesini seven her yurttaş için. Ferhan Şensoy, bu ülkede var olan ve adaleti savunan, durmadan yazan, sürekli üreten kocaman bir yürek demek, ülkenin aydınlık yanı için…
Pandeminin başından beri Bodrum Yalıkavak’taki köy evinde yaşayan usta sanatçıyı arayıp “Konuşalım mı” diye sorduğumda, “Olur” dedi buruk bir sesle. “İyi misiniz” diye sorduğumda ise “Ülkem gibi” dedi ve ekledi: “Yazıyorum, yazıyorum… Kitaplarımı bitirmem lazım.”
Yazıyorum dediğinde sevindim çünkü umudunu kaybetmemişti ve tam tersi umut olmaya devam ediyordu yazarak.
Ülkenin koronavirusten sonra en büyük derdinin ülkeyi yönetenler olduğunu söyleyen Ferhan Şensoy ile Ortaoyuncular’ı, tiyatronun gidişatını, kaybettiği dostlarını ve yeni projelerini konuştuk.
– Sizin iyi bir takipçiniz, filmlerinizi izlemiş ve tüm oyunlarınızı seyretmiş iyi bir tiyatro seyircisi olarak bir yıldır tiyatroya gidemediğim için mutsuzum. Hayatı tiyatro ve yazmak olan siz, tiyatronuzu, sahnede olmayı ne çok özlemişsinizdir. Duygu ve düşüncelerinizi merak ediyorum.
Pazar günü sokağa çıkmak yasak! Kitap yazmak yasak değil. Perde açamamak elbette üzüyor beni, sahneye çıkmayı özledim. Bunun dışında eve kapanmakla ilgili bir sorunum yok. Son yıllarda sokağa çıkmayı da unuttum, çıkasım yok! Gördüğüm şeyler beni mutsuz ediyor. Geriş’e evimize çekildik. Benim boş durmak gibi bir durumum olamaz. Masamın üstü kitap olmayı bekleyen dosyalarla dolu. Bin yıl yaşayacak değilim. Her yazarın ardında bıraktığı bitmemiş dosyaları vardır. Ben ölünce eşim Elif’im toparlayacak dosyalarımı.
– Ortaoyuncular’ın bu yıl 41. yılı, kimler geldi kimler geçti. Gökyüzünden sizi seyreden son yıldız da Rasim Öztekin oldu maalesef. Koskocaman bir hayat Ortaoyuncular ve sizde saklı onca anı. Öztekin ile unutamadığınız bir anınızı bizimle paylaşır mısınız?
Erken göçtü Kavuklu Rasim. Sanki hissetmiş gibi kavuğunu da erken devretti. Kalbiyle ilgili sıkıntıları vardı ama çok dikkat ediyordu kendine. Levent Ünsal’ın kaybını atlatamadan Rasim’in birdenbire göçmesi çok üzdü hepimizi. Say say bitmez anılarımız… Hangisini yazsam diğerine haksızlık! Özgeçmişlerle ilgili bir kitapta anlatılacak Rasim.
– Beyoğlu’nda onlarca tiyatro vardı, hepsi kapandı, sadece Ortaoyuncular kaldı. Hiç geçmişte aklınıza gelir miydi, Beyoğlu’nda bir tane tiyatro kalacağı, sanata bu kadar sansür uygulanacağı, sanatçıların sebepsiz yargılanacağı?
Ben Ayfer Feray Tiyatrosu’ndayken Beyoğlu’nda İstiklal Caddesi üstünde kırk tiyatro vardı. Şimdi sadece Ortaoyuncular var Ses-1885’te. Geçmişte de tiyatro ve genel anlamda sanat birçok baskıyla, sansürle karşılaştı. Benim tiyatrom yakıldı, gece bekçisi hayatını kaybetti. O an orada bulunmaktan başka kabahati yoktu. Korkunç bir şeydi. Yine de işlerin hiçbir dönem bu kadar pespayeleştiğini görmedim. Metin Akpınar’ı gözaltına almak nedir? Müjdat Gezen’i sorgulamak nedir? Bu çaresizliktir, korkudur! Ayıptan da öte ayıptır!
– Neden sanattan bu kadar korkuyorlar?
Korkmamaları için somut bir sebep yok. Sanatçı muhalif olur. Bunu daha önce de söylemiştim; benim dünya görüşümde yandaş sanatçı diye bir kavram olamaz. Ferhangi Şeyler’de sataşmadığım lider yok. Oto-sansür sevmem, sahnede dilimin kemiği yoktur. Yıllarca Özal’a demediğimi bırakmadım. Demirel’e, Deniz Baykal’a… Birçoğu gelip oyun izlediler, gülerek ayrıldılar. Erdal İnönü gizli gizli bilet alıp izlerdi, 500 koruması falan yoktu. İnsanın gelişmişlik düzeyini gösteren önemli unsurlardan biri de kendisiyle ilgili şakalara, eleştirilere karşı tavrıdır. Biz, bugün aşağılık kompleksiyle boğuşan siyasilerle uğraşıyoruz. Muhalefetin her türlüsünden korkuyorlar, muhalif izleyicimiz de buna dahil.
– Yeni mevsime yeni projeleriniz, oyunlarınız var mı?
Levent Ünsal kardeşimizin vefatı dolayısıyla Şahları Da Vururlar’ı oynayamadık. Levent’in yeri doldurulamaz tabii ama bir şekilde oynayacağız Şahları Da Vururlar’ı. Sahnede olur, internet üzerinden olur, bilemiyorum. Maskeli tiyatro fikri beni rahatsız ediyor. Aralıklı oturma düzeni komedinin mantığına aykırı! Dirsek dirseğe oturmazsa gülmez izleyici. Bu kuralı bütün Ortaoyuncular ekibi bilir. Yeni projeleri pandemi süreci belirleyecek. Ortaoyuncular’ın genç bir takımı var, hepsini ben yetiştirdim. Tiyatro müdürümüz bile Nöbetçi Tiyatro’dan. Benim hiç anlamadığım internetsel şeyler yapıyorlar. Ben interfluğ’yum, Elif’le çalışıyorlar. Elif çok deneyimli; 25 yıldır Ortaoyuncular’da. Hem sahnede hem yayınevinde çok sorumluluk üstleniyor. Onlar internet aleyhisselamla uğraşırken ben kitaplarımı yazmakla meşgulüm. Derdeste çıktı, Ferdeste’yi bitirmek üzereyim. Belki sonra üçüncü otobiyografik romana otururum; Nezle Olmuş Dolmakalem!
– Pandemi öncesi tiyatroya büyük ilgi vardı, neredeyse her mahallede küçük oda tiyatroları… Sizinle aynı binada bile gençler tiyatro yapıyordu. Yeni nesil tiyatrocuları nasıl buluyorsunuz?
1970’li yıllarda Beyoğlu’nda bir sürü tiyatro vardı, şimdi Ortaoyuncular var, oynayamıyoruz. Pazar sokağa çıkmak yasak, pazartesi 14.00’te oyna diyorlar. Bu kurallarla tiyatro nasıl yapılacak bilemiyorum. Sürekli söylüyorum; benim başımı kaşıyacak vaktim yok! Sürekli yazı masasında oturduğumdan yürümeyi unuttum. Tiyatroya gideyim, oyun izleyeyim… Buna zamanım yok. Yeni nesil tiyatrocuları tanımıyorum.
Bugün karşınıza çıkabilecek beklenmedik fırsatları iyi değerlendirmelisiniz. Aklınızın ufkunu genişletmek için yeni insanlarla tanışmaktan çekinmeyin. İletişim becerilerinizi kullanarak çevrenizdeki insanları etkileyebilir ve projelerinizde başarıya ulaşabilirsiniz. Sürpriz gelişmeler yaşayabilirsiniz, bu değişimlere esnek bir şekilde adapte olmaya çalışın. Kişisel gelişiminize odaklanarak bugünü verimli bir şekilde geçirebilirsiniz.
Bugün duygusal anlamda biraz dalgalı bir gün olabilir. İlişkilerde gereksiz tartışmalardan kaçınmaya özen göstermelisiniz. Olumsuz düşüncelerden uzaklaşıp, daha olumlu ve pozitif bakış açılarıyla olaylara yaklaşmak size daha iyi hissettirebilir. Kendinize zaman ayırarak dinlenmeyi unutmayın.
Bugün, Yengeç burcu için duygusal açıdan dengenizi korumak önemli olabilir. İletişimde bulunduğunuz kişilere karşı anlayışlı ve sabırlı olmanız gerekebilir. Aşk hayatınızda romantik ve duygusal bir atmosfer oluşabilir. İş ve kariyer hayatınızda ise yeni fırsatlar karşınıza çıkabilir, bu fırsatları iyi değerlendirmek için dikkatli olmanız faydalı olacaktır. Sağlığınıza özen göstermek ve stresi azaltmak da bugün önemli olacak. Enerjinizi pozitif ve yapıcı şeylere odaklayarak güzel bir gün geçirebilirsiniz.
Bugün duygusal anlamda kendinizi daha hassas hissedebilirsiniz. İletişim sorunları yaşayabilir, yanlış anlaşılmaların etkisi altında kalabilirsiniz. Ancak sabırlı ve anlayışlı bir tutum sergilerseniz, bu tür sorunların üstesinden gelebilir ve ilişkilerinizde daha sağlam bir temel oluşturabilirsiniz. Kendinize zaman ayırarak ruhsal dengeyi korumaya özen göstermelisiniz.
Bugün belki daha fazla eleştirel olabilirsiniz ancak bu eleştirileri yaparken nazik olmaya özen gösterin. İletişimde olumlu bir ton kullanarak ilişkilerinizi güçlendirebilirsiniz. Kendinize fazla yüklenmemeye ve detaylara takılmamaya çalışın. Bugün hayal gücünüzü kullanarak yaratıcı projelere odaklanabilirsiniz. Sağlık konularında ise beslenmenize dikkat etmenizde fayda var.
Tabii ki! Bugün Terazi burcu, duygusal ilişkilerinde denge ve uyum arayışı içinde olabilir. İletişim konularında daha dikkatli olmanız gerekebilir. Karşınızdaki insanlarla uyum içinde çalışabilir, ortaklıkları güçlendirebilirsiniz. Kendinizi ifade etmek için içsel denge ve uyumu sağlamak önemli olacaktır. Eğlenceli etkinliklere vakit ayırarak stresinizi azaltabilirsiniz. Uzun vadeli hedeflerinizi gözden geçirmek ve planlarınızı revize etmek için uygun bir gün olabilir.
Bugün, duygusal açıdan hassas olabilir ve ani tepkiler verebilirsiniz. Kendinizi ifade ederken dikkatli olmalı ve iletişimde yumuşak bir dil kullanmaya özen göstermelisiniz. Planlarınızı esnek tutarak olası aksiliklere karşı hazırlıklı olun. İş hayatında yeni fırsatlar karşınıza çıkabilir, bu fırsatları değerlendirmek için cesaretli adımlar atabilirsiniz. Sağlık açısından ise yeme alışkanlıklarınıza dikkat etmek önemli olabilir. Bugün, kendinize zaman ayırarak ruhsal dengeyi korumanız gerekebilir.
Arkadaşlarınıza ve aile üyelerinize ne planladığınızı ve nereye gittiğinizi bildirin, ardından onları geziye katılmaya davet edin. Bugünün Venüs-Mars bağlantısı, diğer insanları planlarınıza dahil ederek bazı ciddi liyakat puanları kazanabileceğiniz anlamına gelir.
Merhaba! Bugün Oğlak burcunu bekleyen enerjiler, iş hayatında başarılı olmak için uygun bir zaman olabilir. Sabırlı ve kararlı yaklaşımlarınız sayesinde hedeflerinize daha da yaklaşabilirsiniz. Ayrıca duygusal konularda da daha dengeli bir tutum sergileyerek ilişkilerinizde olumlu gelişmeler yaşayabilirsiniz. Kendinize zaman ayırmayı ihmal etmeyin, bugün kendinizi şımartacak aktiviteler yaparak stresinizi azaltabilirsiniz. Keyifli bir gün geçirmeniz dileğiyle!
Bugünün Venüs-Mars bağlantısı, haritanızın en dinamik iki açısını kesiyor, bu nedenle yaratıcı bir çabada başarılı olmak istiyorsanız, şimdi ona en iyi şansı vermenin tam zamanı. İnsanların fikirlerinize ne kadar açık olduklarına şaşırabilirsiniz.
Bugün duygusal olarak daha hassas olabilirsiniz. İnsanlarla iletişimdeki inceliğiniz sayesinde yanınızdakilere destek olabilir, onları rahatlatabilirsiniz. Ancak, kendi duygusal ihtiyaçlarınızı da göz ardı etmemelisiniz. İçsel dengeye odaklanmak ve kendinize zaman ayırmak için fırsatlar yaratın. Enerjinizi doğru yönlendirmek, hobilerinize zaman ayırmak veya rahatlama teknikleri kullanmak size iyi gelecektir. Kendinizi yeniden motive etmek için yapıcı düşüncelere odaklanın ve geleceğe umutla bakın.
1
2
3
4
5
6
